Bằng tất cả sự mong đợi và kỳ vọng tôi đã xem bộ phim hoạt hình đến từ nước Pháp đầu tiên trong đời. Là một fan của Disney và những bộ phim hoạt hình đầy tươi sáng, khi đọc những dòng giới thiệu ngắn gọn của “I Lost My Body” cùng những định kiến đẹp đẽ về một nước Pháp lãng mạn, tôi ngỡ mình sẽ chứng kiến câu chuyện tình yêu hoang đường và mộng tưởng. Nhưng từ những giây phút đầu tiên của “I Lost My Body” tôi biết mình đã lầm…

Khi bộ não không phải là nơi duy nhất lưu giữ ký ức

I Lost My Body là một bộ phim hoạt hình đặc biệt nhất mà tôi đã từng xem. Tôi đến với bộ phim bằng tất cả sự tò mò bởi một bảng thành tích xuất sắc mà nó đạt được. Phim hoạt hình đầu tiên đoạt giải Nespresso Grand Prize (phim do các nhà phê bình quốc tế lựa chọn) tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 72, hội đồng điện ảnh New York Film Critics Circle chọn là Phim hoạt hình hay nhất năm 2019, đoạt giải Audience Award/ Première and Cristal tại Liên hoan phim hoạt hình quốc tế Annecy,…

Ảo tưởng về một bộ phim hoạt hình tình cảm lãng mạn tan tành vụn vỡ, trong 81 phút tất cả dây thần kinh của tôi hoàn toàn căng thẳng theo từng khung hình, nhịp độ và cả âm nhạc của phim. Lúc rề rà và nhàm chán bởi những điệu nhạc quá đỗi du dương và khung hình ký ức chậm rãi; lúc giật mình thon thót vì những màn tấn công trực diện đẫm máu. Với một trái tim thỏ đế và nhạy cảm đó không phải là trải nghiệm mấy dễ chịu.

Mỗi khung hình đan xen ký ức và hiện tại đều có sự đối lập rõ rệt. Ký ức không màu, dịu dàng và êm ái. Hiện tại sắc màu, khốc liệt và gào thét. Những mâu thuẫn lồng ghép và xoạy chuyển khiến tôi không thể bỏ dở giữa chừng, thậm chí làm tôi thõa mãn đến giây phút cuối cùng, dù nó quá đen tối, trầm trọng và ngập tràn bi thương.

I Lost My Body dựa trên cuốn tiểu thuyết “Happy Hand” của Guillaume Laurant người từng được đề cử Giải thưởng Viện hàn lâm. Biên kịch và đạo diễn Jérémy Clapin đã mất 7 năm để hoàn thiện I Lost My Body, 4 năm để hoàn thiện kịch bản và 3 năm sản xuất.

Điều thực sự truyền cảm hứng cho tôi trong cuốn sách là khái niệm mới này, quan điểm mới về một bàn tay bị đứt lìa đang cố gắng vươn tới cơ thể của nó khắp thị trấn. Với tư cách là một độc giả, đó là một trải nghiệm mới và sự bùng nổ của chủ nghĩa hiện thực tuyệt vời này đưa tôi đến một nơi nào đó mà tôi không định đến, một nơi nào đó trong quá khứ của tôi, một nơi nào đó trong tôi.

Jérémy Clapin

Một bộ phim nhưng lại có hai câu chuyện tồn tại, cùng lúc kể về những nỗi đau, mất mát của con người nhưng ở hai khía cạnh song song. Câu chuyện đầu tiên bắt đầu trong một phòng thí nghiệm ở Paris, khi một bàn tay bị đứt lìa thoát khỏi số phận bất hạnh để mong muốn kết nối lại với cơ thể của nó. Câu chuyện thứ hai kể về chính chủ nhân của bàn tay ấy Naoufel cùng với cuộc đời bi thương và tình yêu của anh đối với nàng thủ thư xinh đẹp Gabriel.

Hai câu chuyện với những thể loại khác nhau, những tâm trạng khác nhau sẽ kết nối với nhau theo nhiều cách, tạo nên một câu chuyện duy nhất. Bộ phim giúp chúng ta khám phá thông qua một nhận thức khác thường về cuộc sống ý nghĩa của số phận, của việc tìm kiếm vị trí của bạn. Nó là một bộ phim thể loại hỗn hợp. Nó lãng mạn, thơ mộng, tuyệt vời, căng thẳng, cảm động, tinh tế và ngoạn mục.

Jérémy Clapin

Với câu chuyện về bàn tay và hành trình tìm về với cơ thể của nó là nỗi đau thể xác rất thật, máu và những vết xước xuất hiện đầy rẫy. Bàn tay gần như trở thành một nhân dạng cụ thể từng bước đối diện và giải quyết những thử thách được đặt ra trong phim. Vì là bộ phận xúc giác, nỗi đau thể xác của nó cũng đạt mức độ mãnh liệt hơn rất nhiều, những hành động để thoát khỏi nguy hiểm dựa trên những ký ức của nó khi còn gắn chặt với chủ nhân đã khiến không ít lần tôi phải thót tim và run sợ. Quá mức bản năng và gay gắt. Ký ức không chỉ được ghi nhớ mà còn hằn sâu trong từng điểm tiếp xúc bàn tay.

Câu chuyện thứ hai là nỗi đau tinh thần được thể hiện qua cuộc đời bi thương của Naoufel, từ một cậu bé hạnh phúc và mơ mộng sau một biến cố bất hạnh đã thay đổi thành một con người tuyệt vọng và cô độc. Vết thương tinh thần còn bị khoét sâu khi Naoufel chìm đắm trong tình yêu không hồi đáp với Gabriel. Nỗi đau ấy thậm chí chính là nguyên nhân chính gây nên vết thương thể xác. Hai nỗi đau, hai câu chuyện song song cùng tồn tại khắc họa hoàn chỉnh nỗi đau, sự mất mát của con người.

I Lost My Body, giống như các phim ngắn của Clapin, tập trung vào những nhân vật trái ngược với thế giới. Tuy nhiên, I Lost My Body cũng là một sự khác biệt so với những bộ phim ngắn trước đây của Clapin ở chỗ nó thực tế hơn, gợi cảm hơn, sống động hơn. Đen tối, kỳ dị, mất mát, đau thương, lạc lõng là những trải nghiệm mà tôi có được khi theo dõi xuyên suốt bộ phim.

Tôi nghĩ cảm giác lạc lõng là điểm xuất phát của nhiều câu chuyện. Nếu người anh hùng hài lòng với vị trí của mình, anh ta sẽ không có mong muốn thoát khỏi tình trạng hiện tại và thay đổi. Anh ấy sẽ không đặt câu hỏi về vai trò mà anh ấy cần phải đóng để hoàn thiện bản thân hơn và sẽ không có câu chuyện nào cả.

Jérémy Clapin

Trong những chuỗi cảm xúc tiêu cực ấy, tôi luôn nhen nhóm một hi vọng đẹp ở kết thúc. Liệu có một kỳ tích nào để bàn tay ấy một lần nữa nối liền với chủ nhân của nó, một lần nữa cơ thể lại nguyên vẹn hoàn chỉnh?. Tôi sẽ không spoil thêm chút gì về nội dung nữa, kỳ tích hay không chính bạn sẽ cảm nhận được. Còn đối với tôi I Lost My Body đã là một kỳ tích khi dùng việc khắc họa sâu sắc về nỗi đau để trả về một cảm giác nhẹ nhõm, một cảm nhận sau cùng về hạnh phúc đủ để an ủi trái tim mong manh của tôi.

Những khung hình 2D khúc chiết được tạo từ phần mềm đồ họa 3D Blender

Tôi xin nhắc lại một lần nữa tôi là fan của “nhà Chuột” và những hoạt hình hiệu ứng đồ họa tươi sáng, I Lost My Body khác hoàn toàn với gu của tôi. Chọn xem phim vì bảng thành tích quá xuất sắc, ban đầu thực lòng tôi không ấn tượng với đồ họa của phim, nó u buồn, tối tăm và không bắt mắt, nhưng nó thực sự hợp với bộ phim này. Phim được sản xuất bởi Marc du Pontavice – một trong những người được truyền cảm hứng bởi đạo diễn-nhà sản xuất phim hoạt hình nổi tiếng Isao Takahata của Ghibli Studio nên có ảnh hưởng ít nhiều phong cách Nhật Bản. I Lost My Body xây dựng bối cảnh chi tiết và chân thực, hình ảnh 2D với những nét viền mỏng manh kết hợp với lối điện ảnh đặc trưng đậm chất Pháp: hình ảnh giàu tính nghệ thuật và tiết kiệm về mặt lời thoại.

Khác với trào lưu hoạt hình hiện tại (trừ thể loại anime Nhật Bản), I Lost My Body không có màu sắc hay hình ảnh tươi sáng, càng không có những đồ họa 3D chân thực, xuyên suốt tác phẩm là những khung hình 2D khúc chiết, mạch lạc và tối giản. Những tưởng người sản xuất chối từ công nghệ hiện đại để tìm về hoạt hình truyền thống nhưng lại một lần nữa tôi đã… lầm.

I Lost My Body đã tận dụng quá tốt công nghệ làm phim hoạt hình CG bằng phần mềm Blender để tạo nên hiệu ứng đồ họa 2D truyền thống. Đây là một trái ngược thú vị so với Klaus – một bộ phim hoạt hình phát hành cùng năm 2019 trên nền tảng Netflix. Khác với I Lost My Body, Klaus lại sử dụng đồ họa 2D để tạo ra hiệu ứng 3D.

Chọn lựa làm phim hoạt hình CG luôn được Clapin ưu ái hơn bởi so với hoạt hình 2D truyền thống bởi sự chi tiết và tiện lợi. Hoạt hình 2D đòi hỏi thời gian và kỹ thuật cao không phải là điều Clapin yêu thích. Tuy nhiên đạo diễn này lại ấn tượng với những hình ảnh khúc chiết, mạch lạc của hoạt hình 2D, vì vậy I Lost My Body mới có một quy trình sản xuất ngược: hoạt hình CG nhưng lại có hiệu ứng của hoạt hình 2D truyền thống.

I Lost My Body được thực hiện bằng Blender, đây là một phần mềm đồ họa 3D miễn phí có mã nguồn mở. Ban đầu đội ngũ sản xuất thực sự phân vân khi sử dung Blender, họ cân nhắc đến các phần mềm phổ biến hơn như 3D Max, TVPaint,… Nhưng khi khám phá ra công cụ Grease Pencil trong Blender thì đây là quyết định hoàn hảo. Trong cùng một phần mềm, họ có thể hoàn thiện dự án để tạo bối cảnh, nhân vật chi tiết và chân thực với lợi thế của CG nhưng cho ra được hiệu ứng hình ảnh giống 2D.

Sử dụng CG đặc biệt hoàn hảo và phù hợp với nhân vật “bàn tay” trong I Lost My Body. “bàn tay” là một nhân dạng độc đáo, có ký ức, có hoạt động riêng biệt, tách rời với cơ thể, thật khó để khán giả có thể tin là nó thực sự tồn tại độc lập. Với CG, chúng ta có thể nhìn thấy hình dạng và khối lượng thực. Nếu thực hiện nó ở định dạng 2D mà không có CG đằng sau, thì sẽ rất khó để vẽ được bàn tay đó. Bởi vì có CG, đội ngũ sản xuất có quyền tự do trong tạo hình và một số thông tin đến từ CG như hướng sáng, hướng đổ bóng,… làm cho hình ảnh chân thực hơn.

Tôi muốn sự mỏng manh và tự nhiên của các đường nét là thế mạnh của nó, và tôi cần các phương tiện kỹ thuật theo ý của mình cho phép tôi thêm hoặc bớt các chi tiết để trở nên ít nhiều mang tính minh họa theo ý muốn của mình.

Jérémy Clapin

Cùng xem nhiều hơn về quá trình thực hiện những phân cảnh trong I Lost My Body.

Bằng tất tấm lòng tôi mong mỏi bạn hãy thưởng I Lost My Body ít nhất một lần trong đời. Một câu chuyện dùng hàng tấn nỗi đau và mất mát nhưng sau cùng lại thắp lên hạnh phúc nhẹ nhõm trong tim có thể an ủi bạn trong phút giây tồi tệ nhất. Hoặc nếu không cũng sẽ mở cho bạn một góc nhìn khác: chấp nhận mất mát, vượt qua nỗi đau hạnh phúc sẽ tìm về.

Thực hiện bởi: Y.ink
Nguồn tham khảo: beforesandafters.com & cgw.com