Loài ong hiếm làm nên những chiếc tổ tuyệt đẹp từ cánh hoa

Một điều kì lạ đã xảy ra khi những chiếc tổ ong này được hai nhóm nghiên cứu độc lập đồng thời tìm thấy trong cùng một ngày tại Antalya (Thổ Nhĩ Kỳ) và Sepidan (Iran). Họ sau đó đã cùng hợp tác cho ra một bản nghiên cứu về những chiếc tổ đầy màu sắc và đặc biệt của những loài ong đơn hiếm thấy trong hơn 20.000 loài ong trên trái đất này.

Trước tình hình số lượng loài ong đang suy giảm trên toàn cầu, rất nhiều người và tổ chức đã hành động nhằm cứu loài côn trùng chuyên thụ phấn hoa này. Nhưng không phải chỉ duy nhất con người đang nỗ lực cứu loài ong mà chính một loài ong đặc biệt cũng đã tự tìm ra cách để bảo vệ giống nòi.

Loài ong Osmia avosettaOsmia Tergestensis là những loài ong đơn độc nên chúng chẳng thể nhờ đám ong thợ bảo vệ ấu trùng. Thay vào đó, những con ong cái sẽ nhận lấy trách nhiệm ấy bằng cách tạo ra những chiếc tổ tuyệt đẹp từ cánh hoa.

idesign ong lam to bang canh hoa 10
Đây là những tổ ong?

Một điều kì lạ đã xảy ra khi những chiếc tổ ong này được hai nhóm nghiên cứu độc lập đồng thời tìm thấy trong cùng một ngày tại Antalya (Thổ Nhĩ Kỳ) và Sepidan (Iran). Họ sau đó đã cùng hợp tác cho ra một bản nghiên cứu về những chiếc tổ đầy màu sắc và đặc biệt của những loài ong đơn hiếm thấy trong hơn 20.000 loài ong trên trái đất này.

Tiến sĩ Jerome Rozen, Phụ trách phần Động vật không xương sống tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Hoa Kỳ (AMNH) là người dẫn đầu đội nghiên cứu tại Thổ Nhĩ Kỳ. Ông mô tả những chiếc kén đầy màu sắc này như sau:

“Những cái kén này thật khác thường: chúng được xếp từ hai lớp cánh hoa đầy màu sắc, bao lấy một lớp bùn mỏng giữa. Thường thì các loài ong không thường sử dụng các bộ phận của cây để làm tổ. Các nhà sinh vật học ngày nay cần hiểu rõ hơn về loài ong hiện tại bởi chúng là loài động vật thụ phấn quan trọng nhất, có vai trò đặc biệt trong việc duy trì hệ sinh thái, không phải chỉ trong trồng trọt mà còn trong bảo tồn.”

Jerome Rozen

Những con ong mẹ cẩn trọng lựa chọn những cánh hoa vừa hữu dụng, vừa đẹp rồi mang về tổ. Chúng cắn đứt từng cánh hoa khỏi cuống và mang chúng về tổ. Chúng sẽ đào một cái hố nhỏ sâu khoảng 1,5 cm rồi xếp những cánh hoa xen kẽ cùng với bùn vào trong hố.

idesign ong lam to bang canh hoa 06
Một con ong mẹ đang miệt mài bứt từng cánh hoa để làm tổ cho con

Khi đã lấp đầy tổ với phấn hoa và mật hoa, ong mẹ sẽ đẻ trứng lên trên cùng. Sau khi hoàn thành việc đẻ trứng, ong mẹ sẽ bịt kín tổ lại bằng cách gấp một trong các cánh hoa về phía trên tổ rồi đậy nắp lại bằng bùn. Ngay cả khi phần vỏ ngoài đã khô lại, bên trong kén vẫn sẽ đủ ẩm để ấu trùng ong phát triển qua suốt mùa đông.

idesign ong lam to bang canh hoa 09
Bóc tách từng lớp tổ của loài ong Osmia avosetta: một lớp cánh hoa để khô và mỏng như giấy ở ngoài, lớp bùn đã khô cứng lại ở giữa và một lớp cánh hoa còn khá ẩm ở trong cùng.

Trứng ong sẽ nở sau khoảng 3-4 ngày. Sau khi ấu trùng ăn hết mật và phấn hoa trong tổ, chúng sẽ làm một chiếc kén ngay bên trong tổ. Trong thời gian đợi mùa xuân, ấu trùng sẽ phát triển và biến đổi thành một con ong trưởng thành rồi chui ra khỏi tổ vào mùa xuân.

idesign ong lam to bang canh hoa 08
Một quả trứng ong đang “bơi lội” giữ mật hoa trong kén

Trong suốt 10 tháng cái kén sẽ kết cứng lại như vỏ hạt để bảo vệ ấu trùng khỏi những kẻ săn mồi như kiến và ong bắp cày, cũng như tránh bị nghiền nát bởi sức nặng của những động vật khác khi chúng di chuyển phía trên đầu tổ.

idesign ong lam to bang canh hoa 11
Chiếc tổ nhìn mỏng manh này sẽ “chứa chấp” một con ong trong suốt 10 tháng

Một lần, ong mẹ sẽ làm ra khoảng 10 tổ ong. Mỗi tổ mất khoảng 1-2 ngày để hoàn thành. Tổ của loài O. tergestensis có thể được tìm thấy theo cụm khoảng 5 tổ. Còn tổ của loài O. avosetta thường được tìm thấy một mình hoặc chỉ ở cạnh một tổ khác.

idesign ong lam to bang canh hoa 07
Một cụm tổ của loài  Osmia tergestensis
idesign ong lam to bang canh hoa 05
Một cụm tổ của loài ong Osmia lunata

Các nghiên cứu tại Thổ Nhĩ Kỳ và Iran cho thấy có sự khác biệt giữa tổ của các loài ở những địa điểm khác nhau: ong ở Thổ Nhĩ Kỳ có xu hướng chọn những cánh hoa màu vàng, hồng, xanh dương và tím; trong khi ong Iran làm tổ của chúng chỉ bằng hoa màu tía.

 “Chúng tôi không hoàn toàn hiểu cách những con ong quyết định màu sắc tổ. Đó có thể là một sự khác biệt về di truyền hoặc một sự khác biệt nhỏ theo quần thể”.

Jerome Rozen
idesign ong lam to bang canh hoa 02
Khu vực nghiên cứu, loài hoa ong ưa thích và tổ ong Osmia avosetta tại Sepidan, Iran.
idesign ong lam to bang canh hoa 01
Tổ ong nhiều màu sắc tịa Seklik Mevkii, Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngoài O. avosetta và O. tergestensis, các nhà khoa học mới chỉ thấy cách làm tổ này ở hai loài ong khác. Tuy nhiên, các loài ong khác sẽ làm tổ bằng cách trộn đều hoa và bùn hoặc nhai để nghiền nát cánh hoa.


Loài ong đơn độc thường sống khoảng một năm, nhưng chỉ hoạt động trong khoảng hai tháng trong mùa xuân và mùa hè. Trong mười tháng còn lại trong năm, ấu trùng ong chỉ ngủ trong lòng đất bên trong chiếc tổ bằng cánh hoa của mình.

“Tuổi thọ của chúng không quá dài nên chúng sẽ làm tổ rất nhanh rồi chết đi. Và ngay khi đó thế hệ sau đã bắt đầu lớn lên rồi.”

Jerome Rozen
idesign ong lam to bang canh hoa 12
Những “bà mẹ” cần cù này chỉ có khoảng 2 tháng để tận hưởng cuộc sống và làm tổ cho con mình

Theo kết quả theo dõi từ khoảng 11 địa điểm từ nhiều vùng khác nhau thì những loài ong sử dụng cách làm tổ như trên có vẻ khá ưu ái cho những cây thuộc tông Hedysareae, họ Đậu. 

Nguồn: National Geographic, NPRNhóm nghiên cứu
Biên tập: Xanh Va
Ảnh: Nhóm nghiên cứu

Cùng tác giả

#Tag

cánh hoa cây thành thị làm tổ loài ong ong đơn độc tổ ong

iDesign Must-try

Khám phá Bogobrush - thương hiệu bàn chải đánh răng bền vững
Khám phá Bogobrush - thương hiệu bàn chải đánh răng bền vững
“Chúng tôi muốn thay đổi quan điểm của mọi người về chiếc bàn chải đánh răng…” Bogobrush được đồng sáng lập bởi Heather McDougall và em trai John McDougall, cả hai…
Bureo - xưởng tái chế lưới đánh cá thành đồ chơi
Bureo - xưởng tái chế lưới đánh cá thành đồ chơi
Bureo, một xưởng sản xuất Mỹ, đã tìm ra cách để giảm số lượng lưới cá nhựa cũ. Quy trình của Bureo tập trung ở Chile. Net Positiva, chương trình…
Thiết kế bện cỏ thành cầu treo cuối cùng của nền văn hóa Inca
Thiết kế bện cỏ thành cầu treo cuối cùng của nền văn hóa Inca
Phương pháp làm cầu đã được truyền lại qua bao thế hệ nhưng gần như chẳng thay đổi gì. Một phần vô cùng quan trọng trong phong tục này là…
Hà Lan xây trang trại nổi đầu tiên đối phó với biến đổi khí hậu
Hà Lan xây trang trại nổi đầu tiên đối phó với biến đổi khí hậu
Ngày càng có nhiều công trình nổi được ra đời nhằm đối phó với những cơn bão.
Ngay cả cún yêu cũng có mái nhà xanh
Ngay cả cún yêu cũng có mái nhà xanh
Sở hữu ngôi nhà này, cún yêu của bạn sẽ không lo buồn chán, còn được hít thở không khí trong lành nhờ thảm cỏ xanh um trên mái nhà.…
Thức ăn của phi hành gia có bao bì thế nào?
Thức ăn của phi hành gia có bao bì thế nào?
Ngày nay, con người có xu hướng khám phá vũ trụ, việc mang theo lương thực, nấu nướng và thưởng thức đồ ăn khi đi “du lịch” luôn xuất hiện…