Bill Bensley nổi tiếng thế giới với những thiết kế khách sạn, cảnh quan hay nội thất bắt mắt và tràn đầy cảm hứng độc đáo. Bên cạnh đó, ông cũng là một nhà bảo tồn và nhà từ thiện nhiệt tình. Tại Việt Nam, tài năng thiết kế của Bill Bensley ghi dấu từ Bắc vào Nam với những công trình như Hotel de la Coupole Sapa, JW Marriott Emerald Bay Phú Quốc hay InterContinental Danang Peninsula Resort,…

Đôi nét về Bill Bensley

Bill Bensley lớn lên tại một trang trại nhỏ ở California, và được di truyền tình yêu làm vườn từ cha mẹ. Nhiều năm sau, các chủ đầu tư sẵn lòng trả rất nhiều tiền để mời ông “làm vườn” , thiết kế những khu nghỉ dưỡng sang trọng, hài hoà với thiên nhiên. Ông trở thành kiến trúc sư tên tuổi mang biệt danh “ông vua của những khu resort đặc biệt” (theo tạp chí Time)

Năm 1989, ông thành lập công ty riêng BENSLEY ở Thái Lan và đã thực hiện đến hơn 100 công trình tại 34 nước. Bill Bensley cũng nổi tiếng về sự kiên định với những nguyên tắc trong công việc “không vui không làm”, “không cần tiền, chỉ cần đẹp”, “phải được toàn quyền sáng tạo” và “phải bảo tồn thiên nhiên xung quanh đến mức tối đa”.

Những năm 2000, Bill Bensley vẽ thiết kế một khu resort bên bờ vịnh Nha Trang nhưng dự án đầu tiên của ông tại Việt Nam đổ bể vì chủ đầu tư vướng vòng lao lý. Nhưng mối duyên vẫn còn đó, công chúng đã lần lượt được thưởng thức những viên ngọc kiến trúc và nội thất mà ông kiến tạo tại các vùng miền.

Trò chuyện với Bill về chuyện nghề nghiệp, cảm hứng thiết kế và phát triển bền vững

Con đường đến với lĩnh vực thiết kế khách sạn của ông đã diễn ra như thế nào?

Tôi học về ngành Kiến trúc sư cảnh quan, đầu tiên ở California và sau đó tại Harvard. Hồi đó, tôi còn không đủ khả năng thuê phòng ở khách sạn bình dân, vì vậy các khách sạn thực sự không nằm trong tầm ngắm của tôi. Tuy nhiên, sau khi tốt nghiệp, tôi nhận được một công việc ở Singapore và sau đó đến Bali để thiết kế hồ bơi và khu vườn cho Bali Hyatt. Tôi đã bị chinh phục bởi công việc này.

Thời gian trôi qua, tôi nhận thấy rằng với tư cách là một nhà thiết kế cảnh quan, công việc của mình thường là tìm cách che giấu hoặc thu dọn những phần chưa được giải quyết của dự án do các kỹ sư để lại. Và tôi đang nghiên cứu những phong cách kiến trúc không gây hứng thú, cũng không phù hợp với mình.

Tôi nghĩ rằng nếu tôi thực hiện những thiết kế kiến trúc của riêng mình, tôi sẽ không có ai để trách móc, đổ lỗi ngoài bản thân. Tôi đã thử và thấy có hiệu quả. Với lĩnh vực nội thất cũng vậy thôi. Nếu không thử sức, bạn sẽ không bao giờ biết được.

So với việc thiết kế nhà ở hay công trình thương mại, việc tạo không gian cho khách sạn cần xem xét thêm những yếu tố đặc biệt nào?

Khi thiết kế khách sạn, chúng tôi có cơ hội tuyệt vời tạo ra hẳn một “hệ sinh thái” hay “vũ trụ”. Trong một vài ngày, chúng tôi có thể tạo ra trải nghiệm độc đáo cho khách hàng và đưa họ vào một thế giới hoàn toàn khác – từ bộ đồ ăn đến chiếc giường, bồn tắm hay thang máy. Tất cả đều được xây dựng, sắp xếp một cách đặc biệt để kể câu chuyện mà chúng tôi muốn chia sẻ.

Tôi còn chọn thiết kế khách sạn thay vì thiết kế nhà ở vì các nhà điều hành, theo hợp đồng, phải duy trì các khách sạn và luôn giữ thiết kế trông đẹp mắt, cũng như thường liên hệ lại với chúng tôi để bảo trì, làm mới.

Tất cả các khách sạn của ông đều có nét độc đáo riêng. Quy trình của ông khi tạo ra một concept thiết kế cho công trình mới là gì?

Mặc dù tôi không có một quy trình cụ thể nào để tạo ra những ý tưởng hay, nhưng tôi luôn lắng nghe rất kỹ những gì một vùng đất mới nguyên sơ “nói” với mình. Quan tâm đến địa hình, hoặc hiểu biết về cách môi trường tự nhiên hoạt động chính là chìa khóa. Khi xây dựng ở một khu vực mới, tôi lắng nghe và cố gắng tìm hiểu một cách đầy hào hứng những nét đặc trưng của nền văn hóa bản địa. Tôi không bao giờ áp đặt phong cách của mình lên bất cứ đâu.

Điều gì khiến ông thấy hào hứng nhất về công việc của mình?

Thật ra, tôi được trả lương để “chơi”. Tôi chưa bao giờ “làm việc” một ngày trong đời. Tôi vui mừng về phản hồi của công chúng dành cho những cách tiếp cận độc đáo, điên rồ nhưng lành mạnh của tôi trong việc thiết kế các khách sạn mới.

Ông nghĩ lĩnh vực khách sạn và ngành thiết kế có vai trò gì trong việc tạo dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn?

Ngành khách sạn hay du lịch có sức mạnh thay đổi cuộc sống. Trong lĩnh vực thiết kế khách sạn, chúng tôi có thể mang đến những mô hình khách sạn có mục đích. Ví dụ các khách hàng của khu nghỉ dưỡng Shinta Mani (Campuchia), sẽ biết đến quỹ Shinta Mani Foundation và đóng góp tài trợ mọi thứ từ nước uống sạch, trường học, nhà ở, chăm sóc sức khỏe, các khoản vay cho doanh nghiệp nhỏ, chương trình chia sẻ hạt giống,…

Sở hữu những thiết kế tốt đồng nghĩa với việc sống một cuộc sống tốt, vì ta thường hạnh phúc khi được bao quanh bởi những thứ đẹp đẽ kể một câu chuyện khiến ta luôn nở nụ cười trên môi.

Ông đã thiết kế khách sạn ở nhiều địa điểm thú vị và xa xôi trên khắp thế giới. Làm thế nào để ông tôn vinh văn hóa địa phương trong khi luôn tạo ra những thứ mới mẻ và độc đáo?

Để làm được như vậy, đòi hỏi một sự hiểu biết sâu sắc về nền văn hóa đó. Tôi là một người ham đọc sách. Tôi cũng thích đến thăm những công trình tôn giáo, vì thờ cúng, tâm linh thường là điều quan trọng của văn hóa ở hầu hết các xã hội.

Điều gì thu hút ông đến với Đông Nam Á? Thẩm mỹ và văn hóa, lịch sử của Thái Lan, Việt Nam, Indonesia và Campuchia đã truyền cảm hứng như thế nào cho các khách sạn mà ông thiết kế?

Nói một cách ngắn gọn, Đông Nam Á rất tuyệt vời. Đối với tôi, về mặt chuyên môn, đó là một mỏ vàng El Dorado đích thực. Ngay từ đầu, tôi đã gặp gỡ nhiều những người thợ thủ công, nghệ sĩ, kiến trúc sư, nhà thiết kế và học được rất nhiều điều từ họ.

Thiết kế một khách sạn cũng giống như sản xuất một bộ phim Hollywood, cả hai đều cần có cốt truyện hấp dẫn nếu không sẽ gặp rủi ro ngay. Đối với mỗi dự án, chúng tôi đưa ra một ADN (đặc tính) duy nhất ảnh hưởng đến mọi thứ, từ kiến trúc đến từng đồ vật. Đó là chìa khóa thành công cho thiết kế.

Mỗi nơi có một lịch sử, một lối kiến trúc bản địa và những câu chuyện riêng để kể. Chúng tôi đi sâu tìm hiểu lịch sử và con người địa phương, tìm kiếm những nhân vật thú vị nhất và làm cho câu chuyện của họ trở nên sống động.

Tại Capella Ubud ở Bali (Indonesia), chúng tôi đã cứu một thung lũng suýt bị huỷ hoại để xây khách sạn 120 phòng, bằng cách chuyển sang làm 23 chiếc lều trong rừng cây. Chúng tôi tưởng tượng câu chuyện về những người Hà Lan đầu tiên đặt chân đến Bali, họ bị đắm tàu và xây lều với những cánh buồm cũng như những đồ vật kỳ diệu họ tìm thấy tại vùng đất này.

Với dự án khách sạn MGallery Hotel de la Coupole ở Sapa (Việt Nam), khi đi dạo trên phố Paris để mua đồ cổ, tôi và người bạn đời đã bắt gặp một chiếc mũ tre của Việt Nam những năm 1930. Kho báu nhỏ đó đã truyền cảm hứng cho cả một khách sạn. Tôi dựa trên câu chuyện về cách các cộng đồng dân tộc nơi rừng núi ảnh hưởng đến thời trang cao cấp của Paris như thế nào, vì Sapa đã từng là nơi nghỉ dưỡng để trốn cái nóng mùa hè thời thuộc địa Pháp.

Kể từ những ngày đầu thiết kế khách sạn, những thay đổi lớn mà ông đã nhận thấy trong ngành là gì?

Khi tôi bắt đầu ở Singapore, Bali và Hồng Kông, tính bền vững KHÔNG nằm trong mục đích. Dần dần mọi người đã không còn khó chịu vì điều này, chuyển sang yêu thích và giờ đó đang là một xu hướng!

Trong những năm qua, khách hàng ngày càng hiểu rõ hơn về tính bền vững.

Sự bền vững có ý nghĩa gì đối với ông?

Rất lâu trước khi trở thành một kiến trúc sư và nhà thiết kế nội thất, tôi được đào tạo để trở thành một kiến trúc sư cảnh quan. Một phần nội dung học tập là học cách trở thành người bảo vệ của Mẹ thiên nhiên và Trái đất. Khi thiết kế những khách sạn đón hàng nghìn người mỗi năm, tôi có trách nhiệm phải làm những gì có thể để bảo vệ hành tinh. Trong nhiều dự án, chúng tôi đã thực hiện các biện pháp bền vững, chẳng hạn như định hướng xây dựng thông minh, sử dụng ánh sáng tự nhiên, thông gió, giúp tiết kiệm tiền cho khách hàng.

Chúng tôi dành cả ngày để thiết kế các tòa nhà với những cách giảm thiểu sử dụng nhiên liệu hóa thạch và tối đa hóa kết nối với thiên nhiên. Gần đây, tôi mở Phòng trưng bày nghệ thuật BENSLEY Outsider và số tiền thu được sẽ dành để hỗ trợ các nỗ lực bảo tồn.

Biên tập: 19August