Từ những bức tranh trong hang động cổ xưa đến những tác phẩm sống động khắc họa các loài vật, những bức tranh về động vật nổi tiếng đã xuất hiện từ khi tổ tiên đầu tiên của chúng ta biết được cách tạo ra màu vẽ.

Tuy nhiên những bức tranh hàng đầu trong số đó là gì và chúng ở đâu? Ai đã tạo ra những bức tranh về động vật nổi tiếng nhất? Bạn có biết bức tranh về con ngựa nổi tiếng nhất trên thế giới là gì không? Bài viết này sẽ trả lời tất cả các câu hỏi bạn có.

Tranh vẽ về loài ngựa

Ngựa là một loài toát lên sự hùng vĩ, mạnh mẽ (chúng ta sử dụng thuật ngữ ‘mã lực’ là có lý do) và cực kỳ hữu dụng, đặc biệt là trong khoảng thời gian trước khi con người phát minh ra xe đạp, ô tô và máy bay. Do đó, không ngạc nhiên gì khi chúng xuất hiện trong rất nhiều bức tranh về động vật nổi tiếng nhất thế giới. Dưới đây là một số ví dụ về những bức tranh hàng đầu với sự xuất hiện của loài vật này.

Bức vẽ trong hang động Lascaux

Hãy quay về khoảng thời gian 17.000 năm trước. Tùy thuộc vào định nghĩa của bản thân về ‘hội họa’, bạn có thể tìm thấy những bức tranh về loài ngựa nổi tiếng có từ thời điểm sớm nhất mà con người biết đến và bắt đầu thực hành nghệ thuật. Khi con người tìm ra cách vẽ những vật thể trên tường, họ bắt đầu tạo nên những bức tranh về loài ngựa. Mặc dù chúng không phải là những bức tranh trong hang động lâu đời nhất trên thế giới (khoảng 30.000 năm), những bức vẽ được tìm thấy tại quần thể hang động Lascaux của Pháp chắc chắn là một trong dấu ấn hội họa nổi tiếng nhất.

Các bức tường trong hang động rất cứng nên người nghệ sĩ không thể khắc đường viền vào đá như họ đã làm ở một số hang động khác. Họ vẽ bằng các chất màu gốc khoáng như oxit sắt có màu hơi đỏ. Đôi khi họ dùng ngón tay hoặc miếng da lông và rêu để thấm màu vẽ, thậm chí còn phun màu bằng cách thổi chúng bằng một cái xương rỗng. Không ai biết chính xác người đã vẽ con ngựa này nên chúng tôi gọi người họa sĩ là Nặc danh. Chúng ta biết rằng các nghệ sĩ của Lascaux, Pháp đã sống trong hang động cách đây hơn 10.000 năm. Họ trang trí các bức tường của hang động bằng những bức vẽ tuyệt đẹp, thể hiện được tài năng nghệ thuật tuyệt vời.

Địa điểm: Lascaux, Pháp.

Napoléon băng qua dãy núi Alps – Jacques-Louis David

Bức tranh vẽ bởi họa sĩ người Pháp Jacques-Louis David được cho là tác phẩm khắc họa mang tính biểu tượng nhất về Napoléon Bonaparte. Trớ trêu thay, đó cũng là một trong số ít những bức tranh mà Napoléon không có mặt trực tiếp làm mẫu để vẽ. Người mẫu trong bức tranh thực ra là con trai của nghệ sĩ vì vị hoàng đế không muốn ngồi trong một khoảng thời gian dài. Napoléon băng qua dãy núi Alps là một tác phẩm quan trọng khắc họa nhà chinh phạt người Pháp nổi tiếng và đánh dấu sự chuyển đổi từ hình thức diễn giải hội họa hiện thực sang tạo tác hình ảnh đại diện lý tưởng về vị hoàng đế.

Tuy nhiên, Napoléon không phải là yếu tố nổi tiếng duy nhất trong bức tranh này. Bức tranh cũng có thể được coi là tác phẩm ca ngợi Marengo, con ngựa chiến nổi tiếng của ông. Được khắc họa là con chiến mã trong hình ảnh rực lửa với đôi mắt đỏ ngầu, Marengo từng là con vật cùng vị hoàng đế chinh chiến trong nhiều trận đấu và được xem là loài động vật rất đáng tin cậy và can đảm. Con ngựa trung thành này đã bị thương tám lần trong suốt sự nghiệp phụng sự của mình tại các trận chiến bao gồm trận Austerlitz và Waterloo khét tiếng.

Địa điểm: Château de Malmaison, Rueil-Malmaison, Pháp.

Whistlejacket – George Stubbs

Là một trong những bức tranh sơn dầu về loài ngựa nổi tiếng nhất từ trước đến nay (lần này không có hình dáng vị hoàng đế của Pháp nào xuất hiện cùng), Whistlejacket là một bức tranh khắc họa một con chiến mã thuần chủng Ả Rập, một tài sản cao quý của vị hầu tước Rockingham. Là một nghệ sĩ, Stubbs chuyên vẽ các tác phẩm về loài ngựa. Về cơ bản, nếu muốn có một bức tranh vẽ về loài ngựa tuyệt vời vào giữa những năm 1700 thì Stubbs là người bạn cần tìm đến.

Kích thước giấy vẽ theo kiểu thẳng đứng đã biến bức tranh này trở thành một huyền thoại và những người đương thời cũng phải kinh ngạc bởi sự táo bạo và quy mô của dự án. Những bức tranh về động vật thường được coi là ‘dưới mức’ của chuẩn mực nghệ thuật đột phá khi xét về thứ bậc của các thể loại tranh vào thời điểm đó và tác phẩm này có thể được coi là một thách thức trực diện cho quan niệm đó. Stubbs mô tả đầy đủ các chi tiết và tính chất của từng con vật và không có sự phân biệt nào cả. Nói cách khác, đây là một bức tranh về một con ngựa thực sự tuyệt vời.

Địa điểm: Phòng trưng bày Quốc gia, Luân Đôn.

Cuộc diễu hành – Edgar Degas

Còn được biết đến với cái tên Những con ngựa đua trước khán đài, tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng này mô tả một khung cảnh mà họa sĩ Degas rất thích vẽ: những cuộc đua ngựa. Trong suốt cuộc đời của Degas, các trường đua được coi là nơi lui tới thường xuyên của tầng lớp thượng lưu và nhóm quý tộc mới nổi. Ngoài sức hấp dẫn khó cưỡng của một địa điểm như vậy, Degas dường như cũng có hứng thú thực sự với việc vẽ những con ngựa.

Tác phẩm của ông ấy bao gồm vô số bản phác thảo về loài ngựa, tập trung vào hình dáng và chuyển động của chúng. Các bản thảo có thể lấy cảm hứng từ khoảng thời gian ông ấy ở cùng bạn bè của mình trong một khu vực chăn nuôi và đua ngựa nổi tiếng. Khoảnh khắc mà Degas chọn cho bức tranh này (không phải lúc diễn ra cuộc đua đầy những chuyển động dữ dội mà là khung cảnh yên lặng đầy căng thẳng trước khi cuộc đua bắt đầu) giúp hướng sự chú ý vào vẻ đẹp của bố cục thay vì chủ thể trong tranh. Một lần nữa, một bức tranh về ngựa hàng đầu của Degas.

Địa điểm: Musée d’Orsay, Paris.

Chợ buôn ngựa – Rosa Bonheur

Khi so sánh giữa Degas và Stubbs, Rosa Bonheur chắc hẳn sẽ nghiêng về phía họa sĩ Stubbs nhiều hơn. Trong khi Degas tập trung vào yếu tố hình dáng và bố cục thì Bonheur lại rất chú trọng đến vẻ đẹp của những con ngựa. Bà đã tạo ra một số bức tranh về loài ngựa nổi tiếng nhất trong thời đại của mình và Chợ buôn ngựa là một ví dụ rất đáng chú ý.

Trong khi các nghệ sĩ nam nói trên được mời đến các trang viên đồng quê và trường đua để vẽ những bức tranh về ngựa, cuộc sống lại không hề đơn giản đối với Bonheur. Là một nữ nghệ sĩ, bà đã phải đương đầu với sự phân biệt đối xử trong lĩnh vực của mình. Trong khi việc các nghệ sĩ mới chớm nở học giải phẫu tại các lò mổ là điều bình thường (có phần nghiệt ngã), mức độ quấy rối mà bà nhận được khi làm công việc này đã khiến bà phải xin phép chính quyền địa phương mặc quần áo và xuất hiện với bộ dạng như một người đàn ông.

Trong những lúc tham dự chợ buôn ngựa Paris hai lần một tuần trong một năm rưỡi, Bonheur đã tránh làm bản thân bị chú ý và đặt nền móng cho bức tranh khổ lớn này. Công sức của bà cuối cùng đã được đền đáp khi bức tranh đặc biệt này được trưng bày trong một buổi lễ thường thức riêng dành cho Nữ hoàng Victoria tại Cung điện Buckingham. Giờ đây nó là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của Bảo tàng Metropolitan.

Địa điểm: Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan, New York.

Tranh vẽ về loài hổ

Vẻ quyến rũ huyền bí và nguy hiểm của loài hổ cũng như màu sắc nổi bật khiến nó trở thành đối tượng luôn được các nghệ sĩ. Cho dù đang gầm thét hung tợn hay ẩn nấp trong bụi rẩm, hổ là một chủ đề cực kỳ phổ biến trong các bức tranh động vật nổi tiếng. Dưới đây là ba trong số những bức tranh hàng đầu.

Con hổ trong cơn bão nhiệt đới – Henri Rousseau

Họa sĩ Henri Rousseau khá ưu ái loài hổ. Thực tế, được biết ông là họa sĩ trường phái hậu ấn tượng của thế kỷ 19 và sánh ngang với Joe Exotic. Tác phẩm nổi bật này là hình ảnh một con hổ trong tư thế sắp vồ lấy con mồi giữa cơn giông bão hung ác.

Bản thân Rousseau – cũng giống như Joe Exotic – là một người có chút bí ẩn và dường như ông đã từng bắt gặp một con hổ trong rừng ít nhất một lần trong thời gian ở Mexico. Nhiều khả năng ông đã nhìn thấy hình ảnh một con hổ nhồi bông ở Jardin des Plantes hoặc đơn giản hình ảnh mà ông tìm thấy trong tác phẩm trước đó của Eugène Delacroix.

Bị các nhà phê bình chế nhạo, những tác phẩm của Rousseau (bao gồm cả những bức tranh về hổ nổi tiếng của ông) vẫn thu hút được những nhiều người hâm mộ bao gồm Picasso, Matisse và Toulouse-Lautrec.

Địa điểm: Phòng trưng bày Quốc gia, Luân Đôn.

Con hổ – Franz Marc

Franz Marc hầu như không được công chúng biết đến nhiều khi so sánh với những những nghệ sĩ trường phái Lập Thể như Picasso nhưng bức tranh Con hổ của ông sẽ giúp bạn hình dung rõ hơn về phong cách này. Marc đã phân tầng cấu trúc một con hổ bằng cách sử dụng những màu cơ bản nổi bật với các đường nét đen dày tạo cảm giác căng thẳng ma mị và sự chết chóc cận kề – cái chết khi bị hổ tấn công.

Tất cả các bộ phận riêng lẻ của một con hổ đều xuất hiện trong bức tranh nhưng ở dạng hình lởm chởm không đối xứng. Sự khắc họa trừu tượng về loài vật này mang đến tác động mạnh mẽ tương tự như hình ảnh thực tế. Marc cũng được biết đến với những bức tranh vẽ động vật nổi tiếng khác nhưng chúng có phần hiền lành hơn một chút so với tạo hình con thú đáng sợ này, nhưng bức tranh về loài hổ này được cho là tác phẩm mang tính biểu tượng nhất cho phong cách nghệ thuật của ông.

Địa điểm: Lenbachhaus, Munich.

Chiến thắng hay thất bại – Hu Zaobin

Nếu yêu thích nghệ thuật Trung Hoa thế kỷ 20, chắc hẳn bạn không thể bỏ qua bức tranh này. Họa sĩ Hu Zaobin rất chuyên vẽ hổ; ông đã trau dồi và hoàn thiện tay nghề nghề của mình ở quê hương Trung Quốc và tại Học viện Nghệ thuật Thành phố Kyoto ở Nhật Bản. Khác với Rousseau, người nghệ sĩ đã tham gia một chuyến du ngoạn vòng quanh Đông Nam Á và chụp nhiều bức ảnh trên đường đi để làm tư liệu tham khảo cho các tác phẩm của ông sau này.

Khi ông mất ở tuổi 46 do bệnh tật, sau nhiều cuộc xung đột chính trị và cố gắng trốn thoát đến nơi an toàn trong Thế chiến thứ hai, công trình tác phẩm của ông bao gồm một số bức tranh về hổ nổi tiếng nhất còn tồn tại đến hôm nay. Chiến thắng hay Thất bại chỉ là một trong số rất nhiều bức tranh mang tính biểu tượng và ảnh hưởng của người nghệ sĩ. Nếu đang thắc mắc ai là người đặt nền móng cho hình xăm con hổ thường thấy lúc còn nhỏ thì có thể bạn có thể truy tìm nguồn gốc của nó từ người đàn ông này.

Địa điểm: Bảo tàng Nghệ thuật Ma Cao, Ma Cao.

Tranh nổi tiếng về loài mèo

Có lẽ bản thân loài mèo sẽ tự đặt mình trong danh mục ‘quái thú gầm gừ dũng mãnh’. Thật không may khi các nghệ sĩ trong những năm qua đã miêu tả mèo y hệt như hình ảnh thực tế của chúng – những sinh vật nhỏ đáng yêu và có phần kỳ quái. Do có rất nhiều bức tranh về động vật nổi tiếng có sự xuất hiện của những con mèo, thật khó để chọn ra những tác phẩm thật sự nổi bật nhưng dưới đây là một vài ví dụ tiêu biểu.

Những bức tranh vẽ mèo của Louis Wain

“Ông ấy đã biến những con mèo thành báu vật của riêng mình. Ông đã phát minh ra một phong cách, một xã hội mèo và toàn bộ thế giới loài mèo. Những chú mèo Anh không có ngoại hình và cách sống như mèo của Louis Wain nên xấu hổ về bản thân”. – H.G. Wells.

Các yếu tố về cuộc đời của Louis Wain, đặc biệt là về sức khỏe tinh thần và tác động của nó đối với hoạt động nghệ thuật của ông, vẫn còn gây tranh cãi. Tuy nhiên chúng ta có thể nói chắc một điều rằng, người nghệ sĩ đã dành phần lớn thời gian của mình để khắc họa hình ảnh của những chú mèo vốn dần trở nên trừu tượng hơn theo năm tháng. Tác phẩm của ông cho thấy hình ảnh những con mèo được nhân cách hóa (con mèo có hành vi giống như người và làm những việc của con người) cũng như những bức vẽ mô phỏng biểu tượng tâm linh Mandala đầy màu sắc trong hình dáng của những con mèo.

Có một số giả thuyết khác nhau là chứng bệnh tâm thần phân liệt của Louis Wain ngày càng trầm trọng khi được phản ánh trong tác phẩm nghệ thuật. Mặt khác người ta nói đó chỉ đơn giản là một trường hợp thử nghiệm kết hợp nhiều màu sắc của người nghệ sĩ. Thậm chí có quan niệm cho rằng bệnh tâm thần phân liệt của ông là do nhiễm toxoplasma từ con mèo. Dù có thế nào đi nữa, Louis Wain đã tạo ra một số bức tranh về mèo nổi tiếng nhất trên thế giới trong suốt phần đời đầy khó khăn của mình.

Bạn có thể xem chi tiết về sự ảnh hưởng của loài mèo lên cuộc đời và những tác phẩm của ông tại đây.

Địa điểm: Bảo tàng Victoria và Albert, London và Berrington Hall, Herefordshire.

Mèo và Chim – Paul Klee

Paul Klee bị cuốn hút bởi phong cách nghệ thuật trẻ em và ông đã khơi gợi cũng như truyền tải tinh thần ấy vào hoạt động nghệ thuật của riêng mình. Vì nhiều lý do khác nhau, ông cũng khá mê mẩn những con mèo. Tác phẩm theo trường phái Biểu Hiện này kết hợp hai sở thích của người nghệ sĩ thành một bố cục đẹp như mơ. Dù có sự xung đột thường thấy giữa loài mèo và loài chim, bảng màu và sự mềm mại của bức tranh khiến nó không có gì liên quan đến mối thâm thù giữa hai loài vật này.

Có nhiều cách diễn giải khác nhau về bức tranh; có thể nó gợi lên cảm giác đe dọa, bí ẩn và động cơ tiềm ẩn (trong tác phẩm, con mèo suy nghĩ về con chim và hình ảnh ấy xuất hiện trong tâm trí của nó). Ngay cả khi không suy diễn quá nhiều về ý nghĩa và tính biểu tượng của bức tranh, đây vẫn là một tác phẩm nghệ thuật tuyệt đẹp để bạn trực tiếp thưởng thức màu sắc ấm áp và cháy bỏng của nó.

Địa điểm: Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại (MoMA), New York.

Chú mèo trắng – Pierre Bonnard

Thoạt nhìn, có thể hiểu được khi bạn sẽ nghĩ rằng người vẽ tác phẩm này không hề hình dung được hình dạng con mèo thực sự trông như thế nào. Nhưng hãy yên tâm rằng Pierre Bonnard là một nghệ sĩ tài năng, người luôn cẩn thận và chắc chắn rằng bản thân đã vẽ đúng các chi tiết. Ông đã vẽ rất nhiều bản phác thảo trước khi quyết định chọn một hình ảnh mà ông biết rằng mình sẽ có được hiệu ứng hài hước như mong muốn.

Con mèo này đang thực hiện hành động mà những người chủ nuôi mèo sẽ gọi là ‘một cú duỗi người!’ với cái lưng cong dũng mãnh và có lẽ hơi rung mỗi khi nó duỗi cơ và ưỡn người lên cực kỳ vui nhộn. Bonnard đã lấy cảm hứng từ các bản in khắc gỗ của Nhật Bản và bạn có thể nhận thấy được điều ấy khi đặt bức tranh này bên cạnh các tác phẩm mèo của trường phái Ukiyo-e.

Địa điểm: Musée d’Orsay, Paris.

Chat Noir – Théophile Steinlen

Bạn sẽ tìm thấy bản sao hoặc bản in của poster nổi tiếng và đặc trưng này trên khắp Paris và nhiều thành phố khác nữa. Hãy suy nghĩ và cố gắng nhớ lại nơi bạn đã nhìn thấy hình ảnh này trước đây bởi vì chắc chắn bạn đã bắt gặp nó. Cho dù đó là ở hành lang nhà của bạn bè bạn hay trong hậu cảnh của những bộ phim như The Secret Life of Pets hay Breakfast at Tiffany’s, trước đó tác phẩm nghệ thuật này được sử dụng để quảng cáo cho một hộp đêm ở Paris.

Một số tên tuổi nổi tiếng tham dự hộp đêm ấy (có lẽ bị thu hút bởi tấm áp phích này) bao gồm Paul Verlaine, Henri Rivière, Claude Debussy, Paul Signac và Henri de Toulouse-Lautrec. Nói cách khác, đây là một sản phẩm quảng cáo khá hiệu quả. Giống như nhiều nghệ sĩ trong danh sách đặc biệt này, Steinlen có một tình yêu to lớn dành cho những chú mèo và điều này được phản ánh trong phần lớn các tác phẩm của ông. Trong khi Chat Noir chắc hẳn là sản phẩm nổi tiếng nhất, người nghệ sĩ cũng có nhiều tác phẩm khác về mèo, bao gồm những bức tượng mèo do ông tự tạc nên!

Địa điểm: Nhiều nơi (bao gồm cả Bảo tàng Van Gogh, Amsterdam).

Biên tập: Đáo