/Tách Lớp/ Reflections - Vùng mơ mộng của Carl Holsøe

Nghệ thuật của Holsøe là hành trình đưa chúng ta khám phá những điều sâu kín nhất bên trong nội tâm, nơi những gợn sóng cảm xúc ùa đến một cách nhẹ nhàng và đầy thương nhớ.

Không giống như nhiều nghệ sĩ cùng thời, luôn sẵn sàng palette, tuýp màu và cả tá dụng cụ trong chiếc vali gỗ để thực hiện các buổi vẽ ngoài trời, miêu tả bầu không khí sinh động của thiên nhiên. Holsøe có phần trầm lắng hơn một chút, ông chọn không gian trong những căn phòng với nội thất đặc trưng thế kỉ 19 như niềm cảm hứng để nuôi dưỡng dòng cảm xúc Ấn Tượng chảy êm đềm bên trong con người mình.

Carl Vilhelm Holsøe (1863 – 1935) là họa sĩ theo đuổi trường phái Ấn Tượng, được người đời nhớ đến với danh xưng trừu mến “Vermeer của nghệ thuật Đan Mạch”, đó là cách tóm gọn, xúc tích nhất để nói về sự nghiệp sáng tác của ông. Holsøe cũng thừa nhận bản thân mình học hỏi và chịu ảnh hưởng rất nhiều từ nghệ thuật thế kỉ 17, đặc biệt là thời kì hoàng kim hội họa Hà Lan của những Vermeer, de Hoochter Borch.

Và để nêu bật lên những điều kể trên, bức tranh ngày hôm nay – Reflections (tạm dịch: Sự Phản Chiếu) sẽ là minh chứng tiêu biểu cho nghệ thuật của Holsøe. Reflections cũng là tác phẩm mang lại cảm xúc đặc biệt nhất trong số chùm sáng tác về không gian nội thất của danh họa người Đan Mạch.

Reflections – Carl Vilhelm Holsøe
Kích thước: 90.9 x 95.6cm

Reflection miêu tả một người phụ nữ đang ngồi trên chiếc ghế tựa hướng mặt về phía những khung cửa sổ, phía trước cô là vài chậu cây nhỏ và bên cạnh là một chú vẹt. Bên ngoài ngôi nhà người xem dễ dàng nhận ra khu vườn ngập tràn cây cối với ánh nắng vàng rực rỡ. Cảnh tượng khiến chúng ta không khỏi nao lòng trước vẻ đẹp của thiên nhiên và nếu được nhìn nó ở không gian thực, mình tin nhiều người sẽ phải “xuýt xoa” vì nó.

Vậy điều gì đã tạo nên ấn tượng đặc biệt trong Reflection?


Niềm cảm hứng từ Vermeer kết hợp Nghệ Thuật ấn tượng Bắc Âu

Có lẽ, với những ai yêu thích Vermeer sẽ dễ dàng nhận ra chút gì đó tương đồng trong tác phẩm của Holsøe, không chỉ riêng Reflections mà ở hầu khắp các sáng tác khác của ông. Miêu tả những con người đơn độc với một hoạt động nhẹ nhàng, có khi là đọc sách, viết thư hay ngắm nhìn thế giới bên ngoài hoặc đơn giản là chờ đợi một điều gì đó sắp tới. Nhưng nổi bật trong khung cảnh sâu lắng đó là ánh sáng yên bình trải đều khắp không gian, gợi người xem cảm xúc nghiền ngẫm về thế giới nội tâm.

Tuy nhiên, Holsøe coi đó là một ý tưởng khởi nguồn để ông biến hóa chúng theo phong cách bản thân. Có thể thấy, nếu Vermeer luôn xem những chi tiết nội thất là yếu tố quan trọng và xử lí chúng kì công như một cách ghi dấu lịch sử. Cùng với đó, bố cục nhiều lớp góp phần xây dựng chiều sâu không gian nhằm tạo nên một tác phẩm hội họa đặc sắc.

Còn ở Nghệ sĩ người Đan Mạch thì sao, ta nhận ra chúng có phần tối giản và lược đi chi tiết rất nhiều. Điều đó thể hiện phần nào tư duy nghệ thuật hiện đại lúc bấy giờ và thoát khỏi sự cầu kì của nghệ thuật cổ điển Thời kỳ Hoàng Kim Hà Lan. Không gian nội thất trong tranh Holsøe đôi khi được lấy luôn cảnh vật trong nhà thường ngày để đưa vào tác phẩm, nếu nhìn sang Reflections ta còn thấy nó có phần trống trải. Bức tranh đưa người xem vào góc nhìn chính diện, có bố cục 2 lớp cảnh với chiếc cửa sổ lớn nổi bật phân định giữa không gian trong nhà và khung cảnh ngoài trời.

Khi những yếu tố nội thất không phải chi tiết quá đặt nặng thì ánh sáng của Holsøe là điểm nhấn đặc biệt cho toàn bộ Reflections. Một cảm giác ấm áp, gần gũi lan tỏa khắp căn phòng, bằng cách miêu tả ánh sáng như vậy, bức tranh đã tạo nên một nguồn năng lượng vô cùng sống động.

Reflections cũng là hình ảnh tiêu biểu cho luận điểm mà các nhà phê bình từng đưa ra trước đây – “ánh sáng của Holsøe là phiên bản mở rộng so với Vermeer”. Điều này đến từ việc ông được thừa hưởng kiến thức của nghệ thuật ấn tượng Bắc Âu, cụ thể ở đây là Peder Severin Krøyer – khi những năm tháng bắt đầu sự nghiệp hội họa, Holsøe đã tham gia khóa học ở ‘Kunstnernes Studieskole’ và nhận được sự truyền giáo của huyền thoại vùng Skagen.


Yếu tố tương phản nắm giữ sự thành công khi miêu tả ánh sáng

Bên cạnh sắc độ và phổ sáng rộng, Kroyer luôn coi những mảng tương phản giữa ánh sáng và bóng tối là điều kiện tiên quyết nếu người họa sĩ muốn chơi đùa với bóng nắng và châm ngôn ấy đã ảnh hưởng lên Holsøe xuyên suốt trong tất cả các sáng tác của ông. Ở Reflections, chúng ta có thể nhìn ra ngay điều này trên mặt sàn gỗ nơi vạt nắng vàng sắc nét in hằn trên đó.

Quan sát thêm, ánh sáng vàng dịu này còn lấp ló trên mảng tường gần ô cửa sổ, ướm nhẹ trên chân váy của người phụ nữ và điểm chút ở chân tường phía xa. Tất cả chúng đã tạo nên một khung cảnh cực kì sinh động và thu hút thị giác người xem. Ngoài ra, ánh sáng yêu kiều ấy còn va đập khắp không gian trong căn phòng, với nhiệt độ màu trung bình cao của ánh vàng ám toàn bộ bức tranh cộng thêm nét bút lỏng, từ đó Holsøe tạo nên bầu không khí ‘tức thời’ khi khán giả thưởng thức.

Bảng màu trong Reflections

Không những vậy, với ánh nắng bên ngoài tràn ngập khu vườn, Holsøe còn tạo thêm một cảnh đối lập giữa hai không gian với nhau, sự tươi tắn của muôn vàn cây lá và gam màu trầm lắng bên trong căn phòng, sự tương phản giữa phối cảnh xa gần của trống rỗng và chi tiết, tất cả gợi nhớ về những ngày thu man mát. Người ta có thể lầm tưởng rằng ánh sáng mê hoặc kia là một nhân vật khác hiện diện trong bức tranh và cô nàng có sức thôi miên cực kì lớn.

Danh họa người Đan Mạch đắm mình vào khoảng không tuyệt vời của sáng tối, điều chuyển nét cọ đầy linh hoạt và vẽ nên một ngày bình lặng mang phong vị của chất mơ mộng. Có thể nói, Holsøe đã biến Reflections tựa như một giấc mơ mà rất ít nghệ sĩ khác có thể làm được. Phép thuật kì lạ từ bức tranh thu hút người xem và khiến chúng ta tạm quên đi thế giới xung quanh để chỉ tập trung vào khoảnh khắc tuyệt vời này.


Reflection – “Phản chiếu” cho điều gì?

Hình bóng mờ của khung cảnh thiên nhiên phản chiếu trên mặt sàn gỗ như một điểm nối mềm mại của hai không gian là điều mà tác giả đang muốn nói tới. Có lẽ một phần là vậy…

Nhưng nếu có dịp xem thêm nhiều tác phẩm khác của Holsøe, các bạn sẽ có cảm nhận Reflections hoàn toàn khác biệt. Dù vẫn mang không khí trầm lắng nhưng ở đây thực sự hiện lên một màu tươi sáng, thanh thoát và mình nhìn thấy ở đó là hình ảnh phản chiếu của một tâm hồn thư thái nơi tác giả.

Nhà văn nổi tiếng người Anh, Aldous Huxley từng viết: “Có những điều đã biết và có những điều chưa biết, ở giữa các vùng không gian đó là những cánh cửa của nhận thức. Nếu cánh cửa ấy được mở rộng để đón nhận, mọi thứ sẽ đến với chúng ta một cách vô hạn.”

Phải chăng Reflections là hình ảnh nghệ thuật hóa của tâm thức Holsøe, và người phụ nữ bí ẩn với phong thái lãnh đạm kia là đại diện cho chính họa sĩ đang tận hưởng những điều tuyệt vời nhất của thế giới mà mình bấy lâu tìm kiếm?

Biên tập: Hoàng

Cùng tác giả

#Tag

Carl Vilhelm Holsøe Hoàng Nghệ thuật đan mạch phân tích tranh Reflections Tách lớp trường phái ấn tượng

iDesign Must-try

Họa sĩ minh họa Lổn Nương: ‘Người cầm tinh tuổi hổ luôn mạnh mẽ, vang dội và giàu tình cảm’
Họa sĩ minh họa Lổn Nương: ‘Người cầm tinh tuổi hổ luôn mạnh mẽ, vang dội và giàu tình cảm’
“Mình sẽ luôn chọn tết cổ truyền, bởi môi trường sống và các giá trị mình được truyền lại từ nhỏ.” – Lời tâm tình của Lổn Nương về những…
Điểm tin nghệ thuật thế giới tháng 1/2022
Điểm tin nghệ thuật thế giới tháng 1/2022
Tháng đầu tiên của năm 2022 các độc giả iDesign có gì mới không nhỉ? Riêng chúng mình thì có loạt điểm tin nghệ thuật nổi bật diễn ra trên…
Trung Bảo (Fustic): ‘Hãy cứ gọi mình là người làm sáng tạo’
Trung Bảo (Fustic): ‘Hãy cứ gọi mình là người làm sáng tạo’
Bằng ngôn ngữ sáng tạo độc đáo của bản thân, Trung Bảo đang dần xóa nhoà ranh giới giữa âm nhạc và nghệ thuật thị giác, biến hai loại hình…
Bộ nhận diện Mineral Cafe - Bài toán thân thiện môi trường được xây dựng từ những giá trị bền vững
Bộ nhận diện Mineral Cafe - Bài toán thân thiện môi trường được xây dựng từ những giá trị bền vững
Tọa lạc tại Jakarta, Indonesia, Mineral Cafe là không gian cafe cung cấp các dịch vụ về thức uống và đồ ăn tự chế biến với phương châm mang đến…
Điêu khắc gia JAGO - Michelangelo của nghệ thuật đương đại
Điêu khắc gia JAGO - Michelangelo của nghệ thuật đương đại
Michelangelo được biết đến là nghệ sĩ nổi tiếng và đa tài của thế kỷ 16, ông là bậc thầy nghệ thuật với các kiệt tác điêu khắc vượt thời…
PLEXUS - Từ sợi chỉ mong manh đến nghệ thuật mê hoặc thị giác
PLEXUS - Từ sợi chỉ mong manh đến nghệ thuật mê hoặc thị giác
60 dặm tương đương gần 100 km, quãng đường đủ xa cho ta một chuyến hành trình liên tỉnh đáng nhớ. Nhưng con số đó cũng liên quan mật thiết…