Có rất nhiều nghệ sĩ phương Tây trở thành người tiên phong trong lịch sử nghệ thuật thế giới. Vượt qua những thách thức và rào cản, họ thường kết hợp các biểu tượng và kỹ thuật để khắc họa văn hóa đặc trưng của mình. Ngoài ra, nhiều nghệ sĩ Tây Ban Nha nổi tiếng cũng sử dụng sự sáng tạo như một “vũ khí” để thể hiện biến động chính trị và nỗ lực mang lại sự thay đổi, cũng như truyền cảm hứng cho niềm tự hào dân tộc.

Từ họa sĩ người Tây Ban Nha thế kỷ 17 – Diego Velázquez, người có nét vẽ gợi nhớ đến các họa sĩ trường phái ấn tượng thế kỷ 19, đến họa sĩ tiên phong Jean-Michel Basquiat – người đã đưa graffiti vào phòng trưng bày, họ luôn tự tạo xu hướng thay vì đi theo truyền thống. Một số, như Diego Rivera và José Clemente Orozco, với câu chuyên về tranh tường đã giúp công chúng kết nối với cội nguồn của mình. Những người khác, như Joan Miró và Salvador Dalí lại là những người tiên phong, không giới hạn bản thân ở một trường phái nhất định.

Theo ngược dòng dòng thời gian của lịch sử nghệ thuật, từ thời kỳ Baroque cho đến ngày nay, cùng iDesign tìm hiểu một số nghệ sĩ ảnh hưởng nhất đến văn hóa phương Tây.

1. Diego Velázquez (1599 – 1660)

Sinh ra ở Seville, Diego Velázquez đã có một sự nghiệp thành công rực rỡ khiến ông trở thành nghệ sĩ hàng đầu của thời kỳ hoàng kim Tây Ban Nha. Phần lớn tác phẩm nghệ thuật của ông gắn liền với vai trò là họa sĩ triều đình cho Vua Philip IV, ông đã giữ vị trí này trong gần 40 năm. Phong cách cá nhân của ông nổi trội so với các họa sĩ thời Baroque bấy giờ, những nét vẽ nhẹ nhàng của ông tiếp tục ảnh hưởng đến các họa sĩ trường phái Hiện thực và Ấn tượng. Những bậc thầy vĩ đại như Picasso, Dalí và Francis Bacon đều tỏ lòng tôn kính với Velázquez bằng cách tái hiện lại một số tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng nhất của ông như Las Meninas.

2. Francisco Goya (1746 – 1828)

Một trong những họa sĩ có ảnh hưởng nhất của thế kỷ 18 – Francisco Goya, người đã đạt rất nhiều thành công to lớn trong suốt cuộc đời mình. Công việc của ông gắn liền với phong trào Lãng mạn và ông được xem là một trong những bậc thầy vĩ đại cuối cùng. Một trong những bức tranh nổi tiếng nhất của Goya, ” The Third of May 1808 – Ngày thứ ba của tháng 5 năm 1808″ (Bức tranh về cảnh thi hành những người bảo vệ Madrid), một kiệt tác mang tính chính trị nhằm tôn vinh cuộc kháng chiến của Tây Ban Nha trong thời kỳ Napoleon chiếm đóng. Tác phẩm đột phá này đã thiết lập một tiền lệ mới của chiến tranh được mô tả bằng nghệ thuật.

3. José Clemente Orozco (1883 – 1949)

Họa sĩ biếm họa Mexico – José Clemente Orozco đã mở ra một kỷ nguyên quan trọng của nghệ thuật tranh tường Mexico, những tác phẩm của ông đề cao sự thống nhất trong nước sau Cách mạng Mexico. Nhiều bức tranh tường của ông thường nói về hoàn cảnh của nông dân và công nhân, vẫn có thể nhìn thấy trên khắp đất nước. Tác phẩm nghệ thuật mạnh mẽ này thường gây ám ảnh và nhuốm màu giận dữ trước những bất công xã hội xảy ra ở Mexico. Nhiều bức tranh tường đẹp nhất của ông được tìm thấy ở Guadalajara. 57 bức bích họa cũng tìm thấy tại Instituto Cultural Cabañas trong thành phố và được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào năm 1997.

4. Frida Kahlo (1907 – 1954)

Với tác phẩm cá nhân và mang tính biểu tượng sâu sắc của mình, nghệ sĩ người Mexico Frida Kahlo đã trở thành một trong những nghệ sĩ nổi tiếng nhất của thế kỷ 20. Trong phần lớn sự nghiệp của mình, bà thường được biết đến là vợ của Diego Rivera, những đánh giá về các bức tranh của bà chỉ nâng tầm từ những năm 1970 trở đi. Tự hào về bản sắc Mexico của mình, bà thường kết hợp các biểu tượng tiền Colombia trong các bức tranh và được ví như “chiếc váy đầy màu sắc của Mexico”. Kahlo luôn chịu đựng các vấn đề về sức khỏe trong suốt cuộc đời do tai nạn xe buýt khi còn trẻ, sự nghiệp hưng thịnh của bà cũng bị chấm dứt do sự ra đi mãi mãi ở tuổi 47. Nhưng những di sản để lại vẫn vẹn nguyên giá trị trường tồn và bà luôn là một biểu tượng của nhiều phong trào nữ quyền cũng như chính trị.

5. Diego Rivera (1886 – 1957)

Cùng với Jose Clemente Orozco và David Alfaro Siqueiros, Diego Rivera được xem là một trong ba họa sĩ lớn của phong trào tranh tường Mexico. Rivera đã định hình nghệ thuật tranh tường Mexico đến tầm quốc tế khi ông tạo ra bản sắc dân tộc dựa trên Mexicanidad. Niềm tự hào về bản sắc Mexico này có thể nhìn thấy trong các tác phẩm của Rivera, thông qua bảng màu đậm và các hình dạng đơn giản chịu ảnh hưởng của nghệ thuật Maya và Aztec. Các tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là ở thành phố Mexico, thế nhưng Rivera cũng vẽ rộng khắp ở Hoa Kỳ. Bức tranh tường Man in the Crossroads, đã bị xóa khỏi Trung tâm Rockefeller ở New York do có hình ảnh của Lenin trong tác phẩm.

6. Pablo Picasso (1881 – 1973)

Danh sách các họa sĩ Tây Ban Nha có sức ảnh hưởng không thể thiếu Pablo Picasso. Là một nghệ sĩ đã thay đổi bộ mặt của nghệ thuật hiện đại, những đóng góp của ông cho văn hóa phương Tây là không thể phủ nhận. Cho dù chúng ta nhìn vào các tác phẩm lập thể ấn tượng hay nghiên cứu sự phát triển đáng kinh ngạc trong phong cách vẽ tranh của ông qua các thời kỳ khác nhau, luôn có rất nhiều điều để nói về họa sĩ người Tây Ban Nha này. Ông là một thần đồng, người đầu tiên thành thạo các kỹ thuật cổ điển trước khi tự mình phá vỡ các quy tắc của nghệ thuật truyền thống. Các tác phẩm của ông rất ấn tượng, ông tạo ra khoảng 50.000 tác phẩm nghệ thuật trong suốt cuộc đời của mình bao gồm tranh, tác phẩm điêu khắc, gốm sứ, bản vẽ và bản in.

7. Joan Miró (1893 – 1983)

Nghệ sĩ người Catalan – Joan Miró là một nhân tố không thể thiếu trong thế giới nghệ thuật, ông tận hưởng sự thành công trong suốt cuộc đời. Những bức tranh ban đầu của ông được gộp chung trong phong trào Siêu thực và dựa trên chủ nghĩa tự động, khi tâm trí vô thức được phép kiểm soát bức tranh. Là một nghệ sĩ đa phương tiện thực thụ, Miró thường dành thời gian rảnh để tập trung vào điêu khắc, gốm sứ, thiết kế bộ và in. Tác phẩm của ông có ảnh hưởng lớn đối với nhiều nghệ sĩ hiện đại, sự trừu tượng của ông ảnh hưởng đến các thế hệ sau này như nghệ sĩ trừu tượng Jackson Pollock. Với mong muốn giúp đỡ các nghệ sĩ trẻ, năm 1975, ông thành lập Quỹ Joan Miró và Trung tâm nghiên cứu nghệ thuật đương đại tại quê hương Barcelona.

8. Jean-Michel Basquiat (1960 – 1988)

Mặc dù chỉ sống đến 27 tuổi, nhưng nghệ sĩ người Mỹ Jean-Michel Basquiat đã tạo được một dấu ấn không thể phai mờ trong thế giới nghệ thuật. Là người gốc Haiti và Puerto Rico, Basquiat với cái tên nghệ sĩ graffiti SAMO nổi tiếng trên khắp thành phố New York vào cuối những năm 1970. Basquiat là một trong những nghệ sĩ graffiti chuyển từ underground sang lĩnh vực mỹ thuật, với những bức tranh tiêu biểu được triển lãm trên khắp thế giới. Nghệ thuật của anh chứa đựng những bất công xã hội và những cuộc đấu tranh giai cấp, thường liên quan đến cộng đồng da đen. Năm 2017, bức tranh của anh đã lập kỷ lục tại buổi đấu giá khi bức tranh đầu lâu với hộp sọ màu đỏ và đen vẽ năm 1982 được bán với giá 110,5 triệu USD.

9. Salvador Dalí (1904 – 1989)

Với sự nghiệp kéo dài hơn sáu thập kỷ, Salvador Dalí là một trong những họa sĩ có ảnh hưởng nhất trong nghệ thuật hiện đại. Nổi tiếng với những bức tranh siêu thực như The Persistence of Memory, Dalí cũng là một nhà điêu khắc, nhà làm phim, nhiếp ảnh gia và họa sĩ minh họa nổi tiếng. Ông thậm chí còn tạo ra một cuốn sách nấu ăn dựa trên những bữa tiệc tối huyền thoại của ông và vợ Gala. Với tính cách lập dị phù hợp với tác phẩm nghệ thuật của mình, ông luôn có vị trí nhất định trong lòng công chúng suốt 30 năm sau khi ông qua đời.

10. Fernando Botero (1932 – )

Họa sĩ và nhà điêu khắc người Colombia – Fernando Botero với phong cách độc đáo, đặc trưng. Phong cách trong các bức tranh và điêu khắc của ông chủ yếu là các nhân vật với tỷ lệ cong, được cường điệu hóa. Là một trong những nghệ sĩ được nổi bật nhất từ Mỹ Latinh, Botero bị ảnh hưởng sâu sắc bởi nguồn gốc của mình. Việc ông sử dụng các đường nét phác họa mạnh mẽ và màu sắc rực rỡ, bằng phẳng là một đặc trưng của nghệ thuật dân gian Mỹ Latinh. Gần đây, công việc của ông tập trung vào các chủ đề chính trị. Bộ truyện Abu Ghraib năm 2005 dựa trên các báo cáo về sự lạm dụng của quân đội Mỹ tại nhà tù Abu Ghraib trong Chiến tranh Iraq, đã thu hút sự chú ý của quốc tế khi được trưng bày.

Biên tập: Thao Lee
Tác giả: Jessica Stewart