Khi nhắc đến những nền văn minh vĩ đại trong lịch sử, không thể không kể đến Hy Lạp cổ đại. Trong nhiều thế kỷ, người Hy Lạp cổ đại đã giúp khai sinh ra nền văn hóa phương Tây như chúng ta đã biết ngày nay. Từ luật pháp, chính trị đến điền kinh và kiến ​​trúc, họ đã để lại dấu ấn khó phai trong quá trình phát triển xã hội. Và Hy Lạp cổ đại chúng ta không thể bỏ qua biểu tượng của thời kì này –  đền Parthenon .

Nằm trên Acropolis ở Athens, đền Parthenon được xây dựng vào thời kỳ đỉnh cao của đế chế Hy Lạp. Được khởi công vào năm 447 trước Công nguyên, mất chín năm để cấu trúc được hoàn thành và thêm sáu năm nữa để hoàn thành tất cả các yếu tố trang trí. Được xây dựng theo phong cách kiến ​​trúc cổ điển, tỷ lệ của đền đã được nghiên cứu trong nhiều thế kỷ. Người ta thậm chí từng nghĩ rằng cấu trúc đền xấp xỉ tỷ lệ vàng, mặc dù điều này đã bị bác bỏ.

Là một trong những điểm tham quan nổi tiếng nhất trên thế giới, Parthenon thu hút hàng triệu du khách mỗi năm đổ về để chiêm ngưỡng hình dáng hùng vĩ của nó. Với bề dày lịch sử, có rất nhiều điều để tìm hiểu về công trình kiến ​​trúc mang tính biểu tượng này. Trong bài viết này hãy cùng iDesign khám phá 10 điều thú vị nhất về Parthenon, đỉnh cao của kiến ​​trúc Hy Lạp nhé !

1. Đền được xây dựng dành riêng cho một nữ thần Hy Lạp

Parthenon được dành riêng cho vị thánh bảo trợ của Athens – nữ thần Athena. Một ngôi đền nhỏ thờ nữ thần đã được khai quật bên trong, nằm trên địa điểm tôn nghiêm trong khu bảo tồn này.

2. Parthenon không phải là ngôi đền đầu tiên tại đây

Lịch sử của thành cổ Acropolis lâu đời hơn Parthenon. Acropolis tại thành phố Athens nổi danh nhất thế giới, nên ngày nay, khi nhắc đến acropolis, người ta hiểu đó là Acropolis của Athens và tất cả những di tích xung quanh Acropolis đều được gọi dưới một cái tên chung là quần thể đền đài Acropolis hay thành cổ Acropolis. Ngôi đền cổ hơn này đã bị phá hủy trong cuộc chiến tranh Ba Tư vào năm 480 trước Công nguyên trong khi nó vẫn đang được xây dựng. Sau hơn 30 năm nằm trong đống đổ nát, người Hy Lạp quyết định hồi sinh và xây dựng địa điểm trở thành Parthenon ngày nay.

3. Trong một thời gian dài ngôi đền được sử dụng như một nhà thờ Hồi giáo

Là điển hình của nhiều tòa nhà cổ, Parthenon đã trải qua một số lần biến đổi trong suốt lịch sử lâu dài của nó. Vào những năm 1460, khi Hy Lạp nằm dưới sự cai trị của Ottoman, ngôi đền đã được chuyển đổi thành một nhà thờ Hồi giáo và kéo dài trong gần 200 năm. Điều thú vị là tháp ở giáo đường được hình thành từ một tòa tháp đã có sẵn vì trước đó, nó đã được sử dụng như một nhà thờ Công giáo.

4. Một số kho báu lớn nhất của đền nằm ở London

Trong khi Hy Lạp vẫn còn nằm dưới sự cai trị của Ottoman, nhà quý tộc Scotland Thomas Bruce, Bá tước Elgin thứ 7 đã loại bỏ khoảng một nửa số tác phẩm điêu khắc còn sót lại của Parthenon. Ông tuyên bố rằng ông đã được sự cho phép của người Ottoman, từ năm 1800 đến năm 1803 ông đã vận chuyển chúng bằng đường biển đến Anh và hiện đang nằm trong bảo tàng Anh. Là một trong những ví dụ tuyệt vời nhất của điêu khắc Hy Lạp Cổ điển, Parthenon Marbles — hay Elgin Marbles — gây tranh cãi do vị trí của chúng ở Luân Đôn. Chính phủ Hy Lạp đã kêu gọi phục hồi các tác phẩm điêu khắc quý giá trong nhiều năm, cùng các chuyên gia bàn luận với cả hai bên.

5. Tên Partheon có nguồn gốc thú vị

Tên của Parthenon bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp παρθενών, có nghĩa là “căn hộ của phụ nữ chưa kết hôn.” Người ta tin rằng từ này có liên quan cụ thể đến một căn phòng trong Parthenon, mặc dù các nhà sử học vẫn đang tranh luận để tìm ra chính xác căn phòng nào. Có những giả thuyết khác nhau, nhưng có thể những thiếu nữ (parthenoi) đã tham gia hiến tế cho nữ thần Athena.

6. Đây không thực sự là một ngôi đền

Trong khi chúng ta gọi Parthenon là một ngôi đền – và nó trông giống như một ngôi đền về mặt kiến ​​trúc – tuy nhiên tòa nhà không hoạt động hoàn toàn như cách người ta nghĩ. Theo truyền thống, một ngôi đền sẽ lưu giữ một hình tượng sùng bái của Athena – vị thánh bảo trợ. Hình tượng sùng bái chính của Athena Polias được đặt ở một khu vực khác của Acropolis. Trong khi một bức tượng khổng lồ của Athena của nhà điêu khắc nổi tiếng Phidias lại được đặt bên trong Parthenon, nó không liên quan đến một giáo phái cụ thể và vì vậy sẽ không được tôn thờ.

7. Ban đầu khá sặc sỡ

Chúng ta thường nghĩ nghệ thuật cổ điển thường là màu trắng và nguyên sơ, tuy nhiên, Parthenon — cũng như với nhiều kiến ​​trúc và điêu khắc Hy Lạp — ban đầu sẽ được tô màu sắc sặc sỡ. Trong khi các nhà sử học tranh luận về việc cấu trúc sẽ được bao phủ bởi màu sắc như thế nào, thì nhà khảo cổ học thường sử dụng tia UV để phát hiện ra các sắc tố hiện đã bị mất.

8. Đây là một trong những kiến trúc điển hình nhất tại Hy Lạp

Là một trong những tòa nhà mang tính biểu tượng nhất trên thế giới, Parthenon tiêu biểu cho kiến ​​trúc Hy Lạp. Phần đế có kích thước 228 feet x 101 feet và đây cũng là một ví dụ đáng kinh ngạc về thức cột Doric. Phần chân tường ấn tượng khi được lấp đầy bởi các hình điêu khắc và một bức phù điêu xung quanh hầm— buồng bên trong — và các cột ngang bên trong.

9. Nơi đây từng bị ném bom trong chiến tranh Thổ Nhĩ Kỳ

Cuộc chiến giữa Đế chế Ottoman và một liên minh được gọi là Holy League đã đem đến sự tàn phá đối với Parthenon. Ngôi đền vẫn được sử dụng như một nhà thờ Hồi giáo khi người Ottoman sử dụng nó như một bãi chứa đạn dược trong chiến tranh. Đây là một lựa chọn tai hại, khi quân Venice ném bom vào khu vực này, khiến kho đạn phát nổ và làm hư hại nặng nề đền Parthenon và các tác phẩm điêu khắc nơi đây.

10. Có một bản sao quy mô và đầy đủ tại Hoa Kỳ

Bạn không cần phải đến tận Hy Lạp để trải nghiệm Parthenon. Có một bản sao chi tiết tỉ mỉ nằm ở Công viên Centennial – Nashville, thành phố Tennessee. Được xây dựng vào năm 1897 như một phần của Triển lãm Nhân văn Tennessee, nơi đây có các bản sao của những viên bi Parthenon được đúc trực tiếp từ bản gốc. Năm 1990, nhà điêu khắc địa phương Alan LeQuire đã lắp đặt một bản sao Athena Parthenos khổng lồ của Phidias, hoàn thành việc tái tạo.

Dưới đây là một số hình ảnh tuyệt đẹp về biểu tượng và kiến trúc Hy Lạp

Biên tập: Thao Lee
Theo: mymodernmet