Đại dịch xảy ra khiến chúng ta nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của “nhà”, của nơi để về. Với Katie Swenson, Giám đốc Cấp cao của Tập đoàn Thiết kế MASS phi lợi nhuận quốc tế, người đã dành sự nghiệp của mình để xây dựng các kiến trúc cộng đồng, kiến trúc còn là sự lưu giữ tình yêu với con người, văn hóa, chữa lành và góp phần thúc đẩy một xã hội công bằng hơn.

Katie là một nhà lãnh đạo thiết kế, nhà nghiên cứu, nhà văn và nhà giáo dục, hướng đến các giải pháp cho cộng đồng. Trong một cuộc phỏng vấn với ArchDaily, Katie khám phá nền tảng và sự nghiệp của mình, cũng như ý nghĩa của việc thiết kế cho tương lai công bằng hơn ngày nay.

Cơ duyên với kiến trúc: Bạn không cần phải bắt đầu từ năm 18 tuổi!

Tôi chưa từng tiếp xúc với kiến ​​trúc khi còn nhỏ, nhưng một trong những người bạn thân của tôi thời đại học đang theo học ngành kiến ​​trúc tại Đại học Thiết kế Môi trường UC Berkeley. Tôi yêu thích môi trường studio, nhưng tôi nghĩ rằng đã quá muộn để tôi theo học ngành kiến ​​trúc. Bây giờ tôi nhận ra rằng kiến ​​trúc sư có sự nghiệp lâu dài và bạn không cần phải bắt đầu từ năm 18 tuổi!

Sau khi tốt nghiệp đại học, tôi chuyển đến thành phố New York để trở thành một vũ công hiện đại. Khiêu vũ đưa tôi đi khắp thành phố, đến các khu dân cư khác nhau, các phòng tập và các địa điểm biểu diễn. Đó là đầu những năm 90, lúc không gian có sẵn nhiều hơn, và tôi sống trong những căn gác xép tuyệt vời, nơi chúng tôi xây dựng không gian diễn tập. Khiêu vũ là một môn nghệ thuật của không gian. Ngoài làm việc trong các nhà hàng như nhiều vũ công tham vọng, tôi còn làm việc với các nhà thiết kế thuộc đủ loại hình – từ kiến ​​trúc sư, nhà thiết kế đồ họa, công nhân, v.v. Tôi quyết định học kiến ​​trúc vì tôi thấy nó tích hợp rất nhiều thứ mà tôi yêu thích: du lịch, thành phố, không gian, cách làm việc, tư duy phản biện,…

Viết tiếp tục là một phần vô cùng quan trọng trong cuộc sống của tôi. Gần đây tôi nghe ai đó nói: “Tôi không biết mình nghĩ gì cho đến khi viết ra.” Suy nghĩ và ý tưởng đôi khi vô định cho đến khi bạn viết hoặc vẽ chúng. Giống như thiết kế và vẽ, các chi tiết sẽ không thật sự rõ ràng cho đến khi bạn đào sâu. Kiến trúc và văn học so sánh đều là những cách để khám phá thế giới. 

Kiến trúc cộng đồng là kiến trúc “chữa lành”

Một tập thể các kiến ​​trúc sư, nhà thiết kế, nghệ sĩ và kỹ sư tại MASS Design Group làm việc dựa trên niềm tin rằng kiến ​​trúc có thể chữa lành. Nhiệm vụ của chúng tôi là nghiên cứu, xây dựng và ủng hộ mô hình kiến ​​trúc thúc đẩy công lý và phẩm giá con người trong các lĩnh vực y tế, giáo dục, nhà ở, bảo tồn, văn hóa và lưu trữ, chúng tôi tạo ra các dự án đáp ứng nhu cầu của cộng đồng. Cho đến nay, chúng tôi đã có 30 dự án được xây dựng hoặc đang xây dựng trên toàn cầu, bao gồm Cơ sở Y tế Butaro ở Quận Burera, Rwanda, Trung tâm Điều trị Dịch tả GHESKIO ở Port-au-Prince, Haiti và Làng chờ Sản phụ ở Kasungu, Malawi.

Chúng tôi đã phát hành quyển sách Thiết kế bằng tình yêu: Nhà trên đất Mỹ (Nhà xuất bản Schiffer) vào mùa thu năm 2020. Tôi muốn thể hiện sự bền bỉ, sáng tạo và cống hiến, của những người đang hàng ngày phát triển cộng đồng bằng kiến trúc. Hợp tác với nhiếp ảnh gia Harry Connolly để những câu chuyện về con người và địa điểm được sống động hơn.

Khi các cuộc phỏng vấn và chuyến đi cho quyển sách kết thúc, chúng tôi bắt đầu xem xét các ghi chú từ nhân vật, nhận thấy rằng có điểm chung trong cách mọi người mô tả công việc của họ. Rõ ràng các cộng đồng thành công nhất có chung các yếu tố cốt lõi: cam kết rõ ràng với sứ mệnh của họ, hiểu biết chung về nền tảng triết học cũng như tinh thần trong công việc, và sự kiên trì để đạt được mục tiêu của cộng đồng.

Đứng đầu trong số các giá trị cốt lõi này là tình yêu thương. Đúng vậy, tình yêu. Tình yêu không phải là một từ thường được sử dụng trong giới kiến ​​trúc, nhưng nó có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với công việc của các kiến ​​trúc sư và nhà thiết kế. Mọi người tìm thấy mục đích và thể hiện văn hóa của họ theo những cách khác nhau, nhưng trong mỗi cộng đồng, tôi tìm thấy niềm đam mê sâu sắc đối với công việc và lòng trắc ẩn dành cho nhau.

Đại dịch khiến chúng ta thực sự hiểu thế nào là “nhà”

Chúng ta đang sống trong một thời kỳ chuyển đổi tập thể, do các mối đe dọa tức thời của COVID-19 gây ra, cũng như những bất bình đẳng hình thành nên văn hóa và môi trường kiến trúc của chúng ta. Dựa trên 10 năm kinh nghiệm của MASS trong việc thiết kế để ngăn chặn sự lây lan của bệnh truyền nhiễm, MASS đã tạo ra một nhóm Ứng phó COVID-19, tạo ra một loạt các chiến lược không gian, kiến trúc cho môi trường y tế, nhà ở, nhà hàng, và đặt câu hỏi, “Vai trò của kiến ​​trúc trong việc chống lại COVID-19 là gì.” 

Trong hướng dẫn về “Thiết kế nhà ở cho người cao tuổi để tương tác an toàn”, chúng tôi đã phác thảo một số cách mà nhà ở nên được thiết kế để giữ cho mọi người an toàn và khỏe mạnh, bao gồm các đề xuất để làm cho không gian dễ thở hơn, luồng di chuyển trong không gian hiệu quả hơn và khuyến khích mọi người ra ngoài. Chúng tôi cũng đề xuất thiết kế nhà ở thành “làng”, bằng cách nhóm mọi người với một nhóm nhỏ hàng xóm và chú ý đến khoảng không gian giữa họ.

Việc bị cách ly sẽ dạy ta biết không gian của ta ảnh hưởng đến thế nào: nơi chúng ta sống định hình chúng ta, là cuộc sống gia đình, là không gian làm việc và ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta. Trong đại dịch toàn cầu, khi văn phòng, trường học, nhà hàng và cửa hàng tạm đóng, chúng ta đang tìm hiểu điều gì thực sự cần thiết và điều gì không. Không gian mà chúng ta cần để tồn tại thực sự rất ít: một ngôi nhà an toàn, không gian bên ngoài đủ để có không khí trong lành và tập thể dục, và, khi cần thiết, là một bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần đó. 

Chúng tôi đã và đang làm việc để áp dụng những bài học này trong một số dự án thiết kế với các nhóm phát triển cộng đồng ở Massachusetts và New York, nhận thấy rằng việc tận dụng những nguyên tắc thiết kế này mang lại rất nhiều lợi ích. 

Các căn hộ, dự án nhà ở cao cấp tái phát triển ở Brighton, Mass, là một trong những dự án xây dựng tiêu biểu cho các mục tương tác an toàn cộng đồng đối với nhiều người, kể cả người cao niên, vốn là ưu tiên hàng đầu. Cô đơn và cô lập xã hội là hai trong số những mối nguy hiểm hàng đầu về sức khỏe đối với người lớn tuổi, có liên quan đến nhiều kết quả sức khỏe thể chất và tinh thần, có nguy cơ tử vong cao hơn nói chung. Được thiết kế với sự hợp tác của Cộng đồng 2Life, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên phát triển và quản lý nhà ở an toàn, chúng tôi đã tạo ra một loạt các “khu dân cư” bao gồm các cụm căn hộ từ 5 – 8 căn mỗi căn và kết nối chúng với một hành lang lớn, độc đáo được lập trình với các không gian cộng đồng chung.

Tình yêu là động lực duy nhất để xã hội công bằng

Trong thời điểm dễ tổn thương nhất này, khi chúng ta ý thức hơn bao giờ hết rằng nhà là nền tảng cơ bản, thiết yếu cho một cuộc sống tốt đẹp và lành mạnh, các kiến ​​trúc sư có thể mở rộng quan niệm của họ về ý nghĩa của việc làm việc trong nước. Không có nhà, mọi thứ khác đổ vỡ. Có gần 40 triệu người ở Mỹ đang ở trong tình trạng không an toàn về nhà ở, trong đó có hơn một triệu người không có nhà và những người khác đang sống trong nỗi sợ hãi bị đuổi ra khỏi nhà hoặc đang ở trên bờ vực. Làm thế nào chúng tôi có thể cam kết đảm bảo cho tất cả mọi người?

Tại sao tình yêu lại quan trọng? Tình yêu là thứ khiến chúng ta cam kết giải quyết những khó khăn, để chở che và bảo vệ lẫn nhau. Tình yêu có thể là động lực duy nhất đủ mạnh để đảm bảo rằng mọi thành viên trong xã hội của chúng ta có một ngôi nhà an toàn và chắc chắn, kết nối với các tiện nghi cần thiết khác của cuộc sống, bao gồm không gian giải trí, thực phẩm lành mạnh và phương tiện di chuyển đến nơi làm việc, trường học và y tế. 

Tôi tin rằng nước Mỹ có một tương lai, nơi mọi người đều có nơi để gọi là nhà – không chỉ là bất kỳ nơi nào, mà là một nơi nâng cao sức khỏe và thân thiện với môi trường, một nơi không chỉ cung cấp nơi ở mà còn là phẩm giá, bản sắc và nền tảng của một cộng đồng. Để làm được điều đó, chúng ta cần cam kết thực hiện chính sách nhà ở quốc gia thể hiện sự quan tâm sâu sắc nhất của chúng ta đối với nhau. Quyền có nhà ở được công nhận ở nhiều quốc gia và trong bản tuyên ngôn nhân quyền nổi tiếng. Nhưng, như chúng ta biết, tình yêu bắt đầu từ gia đình, các bang và thành phố phải đảm bảo rằng tiền của liên bang được đầu tư vào nhà ở phản ánh các giá trị văn hóa và sinh thái của các cộng đồng đa dạng. Để xây dựng nhà ở thành nhà, chúng ta cần thống nhất tầm nhìn về một đất nước mà mọi người đều có nhà, và điều đó bắt đầu bằng việc biết hàng xóm của bạn.

Biên tập: May
Do Eric Baldwin viết