Tác giả: Bee Grandinetti

*Lời người dịch: Bài viết này không chỉ nói đến các freelancer (người làm việc tự do) một mình hay tại nhà mà còn đề cập đến những freelancer chia sẻ không gian (thường là các studio) với nhiều người khác và họ không nhất thiết phải làm việc liên quan. Vậy nên, studio trong bài viết có ý chỉ công ty mà các freelancer hợp tác, hoặc là môi trường họ tự chủ động làm việc.

• Những điều nên và không nên khi là một freelancer (P.1)

TỐC ĐỘ

Bạn nghĩ sao về tốc độ xử lý công việc nhanh hay chậm của một người? Bạn mong chờ điều gì và đâu là những “lỗi hẹn” có thể tha thứ?

Tôi nghĩ chúng ta đều thích công việc được hoàn thành nhanh chóng và đạt chuẩn cao, nhưng thật không dễ tìm người “hoàn hảo” như vậy. Sự thật là mỗi nghệ sĩ có cách làm việc khác nhau. Tôi thà có người làm việc chậm và để tôi giám sát mỗi đợt hơn là có kẻ làm nhanh nhưng chỉ để tôi xem trong mỗi năm đợt. Ở khía cạnh khác, thi thoảng người làm việc chậm lại dành quá nhiều thời gian để đi vào chi tiết khi những thứ căn bản lại mắc lỗi.

Nói như thế nghĩa là chúng tôi thật sự tìm kiếm họa sĩ có thể thích ứng với quy trình làm việc dựa trên nhu cầu của dự án. Không phải mỗi dự án đều có thể đảm đương đủ thời gian cho việc xây dựng mọi thứ chi li, vậy nên có một quy trình làm việc linh hoạt và có khả năng thích nghi là điều quan trọng nhất. – Colin Trenter, Giám đốc sáng tạo của Oddfellows

Tôi nghĩ chúng ta nên đánh giá vấn đề này dựa trên mức giá theo ngày của họ. Người với mức giá theo ngày cao hơn sẽ được kì vọng làm nhanh hơn là một người trẻ tuổi mới vào nghề. Tuy thế, chúng tôi cũng nhận ra là thỉnh thoảng một đoạn hoạt họa khá là lắt léo để chuẩn xác và cần nhiều thời gian hơn dự định. Đây là lúc mà việc giao tiếp rõ ràng cần phải có. Nếu một animator cởi mở và chân thành về tình thế này, với cương vị là nhà sản xuất, chúng tôi hiểu rõ thách thức và sẽ tìm cách để giải quyết vấn đề. Thường thì chỉ cần một cuộc tán gẫu với người nghệ sĩ cũng đủ giúp họ tìm thấy nhiều cách để tiếp cận vấn đề để việc nhanh hơn. Thế nhưng chúng tôi cũng quý trọng chất lượng… Nếu người đó buộc phải làm việc với một tốc độ nhất định và chất lượng đi xuống thì thật tệ. Khái niệm càng nhanh càng tốt không phải lúc nào cũng phù hợp. – Matt

Mỗi người ít nhiều đều có cách làm việc khác nhau. Điều tuyệt vời khi có mối quan hệ lâu dài với các nghệ sĩ (cả nhân viên và người làm việc tự do) là bạn sẽ biết được cách mà họ giải quyết khối lượng công việc. Một số người vô cùng nhanh nhẹn nhưng tác phẩm khá thô, số khác chậm nhưng trình bày các tác phẩm với độ hoàn thành đáng kinh ngạc – điều quan trọng hơn là khả năng đánh giá chính xác thời gian để nhà sản xuất có kế hoạch ứng phó tức thời. Đặc biệt trong mối quan hệ với freelancer mới, khi bạn vẫn đang trong quá trình tìm hiểu quy trình làm việc của họ, hãy tin tưởng vào ước đoán thời gian mà họ đưa ra. – Dotti

Điều này sẽ còn tùy thuộc vào mỗi dự án. Một số dự án có nguồn kinh phí dồi dào và timeline dễ chịu, cho phép những designer có thêm thời gian khám phá nhiều lựa chọn. Nhưng sự thật là, những dự án đó ngày một ít ỏi. Các doanh nghiệp trả lương cho bạn vì thời giờ bạn bỏ ra và muốn tối đa hóa lợi tức đầu tư của họ. Các freelancer tôi biết liên tục được yêu cầu công việc với mức giá theo ngày hơn là hoàn thành thiết kế nhanh chóng ở một trình độ cao. – TJ

Đưa ra ước tính thời gian chính xác là kĩ năng quan trọng với các freelancer – những người nên am hiểu nhất định về khoảng thời gian cần thiết cho một tác phẩm hoàn thành. Nếu thời gian ước tính không chính xác, điều đó sẽ vô cùng đau đầu cho một dự án sản xuất! Vậy nên tôi khuyến khích các freelancer chân thật về tốc độ làm việc cũng như ước tính thời gian giao trả sản phẩm! – Leah Nelson, Đối tác + Giám đốc sáng tạo của Giant Ant

Nếu bạn nghĩ công việc đang được yêu cầu thật phi lý và nằm ngoài mức an toàn của bản thân, hãy lên tiếng. Bạn không cần phải làm việc theo tốc độ của người khác. – Gareth

NHỮNG PHÚT GIẢI LAO

Chúng ta luôn cần những giờ giải lao nhỏ khi làm việc, chơi bóng bàn, lướt Facebook hay uống một tách cà phê. Bạn nghĩ về những chuyện đó như thế nào?

Tôi tin là khi đang ở studio, mọi người sẽ hoàn toàn tập trung để hoàn thành nhiệm vụ. Rất khó để giám sát những việc như lướt Instagram hay sử dụng mạng xã hội, vì ta vẫn đang dùng chúng như một công cụ truyền thông hay một tờ báo cập nhật xu hướng. Nhưng khi sử dụng chúng quá nhiều, bạn rất dễ bị phân tâm. Đó là lí do tôi phải gửi  email cho mọi người để nhắc họ tập trung làm việc. Dù vậy, vẫn tốt hơn nếu ta dành thời gian đi dạo sau khi đã nhìn vào màn hình quá lâu và có một ván bóng bàn để thu thập suy nghĩ cũng như f5 lại bộ não của mình. – Natalie

Miễn là bạn hoàn thành công việc đúng chất lượng và đúng giờ, tôi sẽ không giới hạn phút giải lao của những nghệ sĩ. Vài người cần rời mắt khỏi tác phẩm một chút, cả nghĩa bóng lẫn nghĩa đen, để sau đó thực hiện hiệu quả hơn. Điều đó ổn thôi, chỉ là đừng quá “lạm dụng” hay làm những dự án cá nhân trong khi công việc mà bạn được trả công thì chưa hoàn thành. Ngoài ra, cứ làm những gì bạn muốn. – TJ

Điều này khá lắt léo khi rõ ràng bạn đang ở nơi làm việc và cần thực hiện thứ được giao, nhưng ai cũng cần giải lao khi não đã căng như dây đàn hàng giờ. Tôi cho là ‘nghỉ giải lao’ rất khác với túc trực trên Facebook; nếu bạn chỉ ngồi đấy lướt mạng xã hội thì thật ra bạn cũng không để não mình nghỉ đâu! Với tôi giờ nghỉ khá là quan trọng, nhất là nghỉ mắt trước màn hình một chốc và nhìn mọi thứ xung quanh rồi tái tập trung. – Laura

Ta cần chút “tự do” để có thể làm việc vui vẻ và thoải mái. Vài người cần giải lao, vài người không. Ngay cả đội ngũ của chúng tôi cũng khác nhau về giờ làm việc và thói quen nghỉ ngơi, tùy vào nơi họ sống và thời gian trong ngày họ thấy năng suất. Bạn cần tôn trọng thói quen cá nhân của mỗi người, miễn là công việc hoàn thành vào cuối ngày. – Ẩn danh

KHOẢNG CÁCH

Bạn cảm thấy ổn với việc làm từ xa hay toàn team cần tập trung làm việc tại một địa điểm?

Tôi từng tin rằng không gì phù hợp hơn là làm việc ở một nơi cụ thể cho đến khi công nghệ cho phép ta chia sẻ các file từ xa khá dễ dàng. Vì vậy, có, tôi hoàn toàn thoải mái khi làm việc từ xa – với đúng người.

Một mối quan hệ công việc từ xa thành công thường bởi tài năng, tài giao tiếp và đạo đức nghề nghiệp. Tài năng có nghĩa là việc kiểm soát diễn ra ít thường xuyên hơn (đặc biệt nếu bạn đang làm việc với các freelancer ở múi giờ khác nhau), vì vậy bạn cần một người nhiều kinh nghiệm, có tầm nhìn và chuyên nghiệp. Giao tiếp và cảnh báo ngay khi có vấn đề phát sinh cũng như chia sẻ suy nghĩ với đồng đội. Đạo đức nghề nghiệp là làm việc thật có tâm, thận trọng nhưng năng suất. – Colin

Điều này phụ thuộc vào vai trò và mối quan hệ của bạn với nghệ sĩ. Sẽ tốt hơn khi bạn làm việc gần nhau – vừa tạo dựng mối quan hệ vừa giao tiếp trôi chảy và dễ dàng hơn. Làm việc từ xa đồng nghĩa với việc lãnh đạo dự án hay nhà sản xuất sẽ khó xử lí các góp ý về thiết kế, vậy nên nó không thật sự lí tưởng. Nói thế nhưng nếu tôi biết ai đó có thể tin tưởng, việc làm từ xa sẽ không phải vấn đề to tát. – Natalie

Cá nhân tôi thích làm từ xa hơn. Nhưng lí tưởng nhất thì mọi người nên ở trong cùng một phòng, thoải mái trò chuyện; nhưng cái bẫy thường thấy mà nhiều studio mắc phải là chỉ thuê các tài năng trong một phạm vi địa lý giới hạn. Bằng việc cởi mở hơn với chuyện có các freelancer từ xa, studio có thể tìm thấy những nhân tài tuyệt nhất cho mỗi project của họ. Với Slack, Google, Skype,..địa điểm không thật sự quan trọng nữa. – TJ

Mỗi công ty sẽ có cách điều hành khác nhau về vấn đề này – vài người làm với cả đội ngũ từ xa và đã quen với việc đó, nhưng chúng tôi lại tìm mọi cách để có thể làm với cả nhóm ở studio. Làm từ xa đòi hỏi một lượng lớn về mặt giao tiếp và quản lí trong khi chỉ cần gặp trực diện là có thể giải quyết nhanh gọn; chưa kể đến chuyện phải thiết lập cách vận hành tương ứng với việc đó. Dù vậy, một vài kĩ năng sẽ hiệu quả hơn trong điều kiện như thế. Các họa sĩ concept sẽ dễ dàng thích ứng hơn là họa viên dựng hình hay hoạt họa. Tuy nhiên, chúng tôi từng làm việc với những tài năng cá biệt ngoài studio, vậy nên điều đó còn phụ thuộc vào yêu cầu công việc nữa.  – Julia

Lược dịch: Lệ Lin
Nguồn: Motionographer