Isek Kingelez và những mô hình kiến trúc vị lai làm từ vật liệu phế phẩm
Đôi khi những tầm nhìn không tưởng nhất lại được ở sinh ra ở những nơi kinh tởm nhất.
Đó là trường hợp điển hình của cố nghệ sĩ người Congo, Isek Kingelez (1948–2015), người đã tạo ra các tác phẩm dị biệt góp phần làm sáng tỏ viễn cảnh về một thành phố tương lai tươi sáng, vượt xa những khung cảnh hỗn loạn, cơ sở hạ tầng ảm đạm, môi trường ô nhiễm nặng nề, sự phát triển bừa bãi, nơi quê hương ông, Kinshasa, đang phải gánh chịu.
Xuất thân không phải là một nhà chuyên môn được đào tạo bài bản về kiến trúc hay nghệ thuật, Kingelez đơn giản chỉ muốn dành trọn cuộc đời mình để xây dựng các mô hình kiến trúc đầy tham vọng về các toà nhà được xây dựng từ các vật liệu phế phẩm thường thấy hằng ngày như giấy, bìa cứng, tấm nhựa, đến lon soda, nắp chai, và các bao bì còn sót lại.
Các thiết kế mang thiên hướng hỗn độn, chồng chéo nhiều hình ảnh khác nhau (phantasmagorical), được thể hiện bằng tất cả sự lộng lẫy trang hoàng trong một triển lãm tại viện bảo nghệ thuật hiện đại MoMA New York – “Bodys Isek Kingelez: City Dreams”. Được tuyển chọn bởi giám tuyển Sarah Suzuki và với sự tham gia của nghệ sĩ sắp đặt người Đức, Carsten Höller, các tác phẩm mang sắc màu đặc trưng của kiến trúc hiện đại, lẫn hậu hiện đại và vượt thời gian, mang đến người xem nhiều cảm giác dung dị khác thường.
Tổng cộng có đến 33 tác phẩm được trưng bày tại triển lãm MoMA, bao gồm nhiều thể loại từ những mô hình công trình đơn lẻ đến các dãy thành phố ngút ngàn ngoạn mục, và các tác phẩm thời hậu tương lai sử dụng các chất liệu không ngờ đến, góp phần tạo thành một thế giới viễn tưởng siêu thực. Hình ảnh các toà nhà cao ngất chọc trời, bóng bẩy, các dãy văn phòng chan hoà, hùng vĩ, những ga tàu huyền ảo, và sự mê hoặc đến từ các hoạ tiết hoa văn trên đèn lồng, lan can. Tất cả các khối hình học đều được tác giả tô điểm bằng sự kết nối đầy khéo léo và diệu kì.
“Những công trình kiến trúc nếu không được trang trí màu sắc, thì cũng giống như con người đang trần truồng vậy”, như Kingelez từng phát biểu, và các maquettes (một mô hình quy mô hoặc bản phác thảo thô của một tác phẩm điêu khắc chưa hoàn thành) của ông cũng đi đúng hướng theo như những lời ông nói. Hào nhoáng bởi các sắc thái đỏ, vàng và xanh lục (bảng màu trên quốc kỳ thời đó), đó là một công trình pha trộn hết sức tinh tế và kỳ công. Có một sự thật thú vị rằng sự đối lập giữa tính cách lặng im, và thích sống ẩn dật của anh, với các tác phẩm đầy hình sắc vui tươi bên ngoài.
Ngoài ra, tác phẩm được xem là ấn tượng và thành công nhất của ông là “Ville Fantôme” (1996), với chiều dài tác phẩm gần 6 mét, trong đó có hơn sự sắp đặt của 50 công trình lớn nhỏ khác nhau. Cầu qua sông, sân bay, hệ thống mạng lưới đường bộ, lối đi vỉa hè, đường ray xe lửa, đều được thể hiện hết sức chi tiết và độc đáo. Trong tất cả những điều mà ông đang cố gắng thể hiện, người ta không thể nào không nhận ra tầm nhìn xa trông rộng của Kingelez, một tương lai được vẽ ra để dập tắt tham vọng cũng như những sự hưởng thụ truỵ lạc của xã hội hiện đại.
Nguồn: yatzer